Februari 2024 is veruit de warmste februarimaand ooit geworden. Het effect op de natuur is overal goed zichtbaar. Speenkruid en sleedoorn staan al volop in bloei en de knoppen van allerlei bomen en struiken zwellen al op. De lente begint daarmee ruim een maand eerder dan vijftig jaar geleden. De hoge temperatuur activeert ook een deel van de teken. In een normale februarimaand zouden teken gewoon in winterrust zitten. Dit jaar duidelijk niet. Op Tekenradar.nl zijn al enkele tientallen tekenbeten gemeld vanuit heel het land, en ook zijn er al enkele meldingen van de ziekte van Lyme. Het werkelijke aantal ligt hoger dan wat er op Tekenradar gemeld wordt.
Wekelijks twee tot drie procent van de deelnemers gebeten
Sinds het voorjaar van 2022 vragen we mensen om wekelijks door te geven of ze in de voorgaande week gebeten zijn door een teek. Na het winterse speldenprikje half januari liep de temperatuur sterk op. Sinds begin februari gaf iedere week tussen de twee en drie procent van de deelnemers aan dat ze gebeten waren door een teek. Dat is gelukkig nog niets vergeleken met de bijna dertig procent tijdens het hoogtepunt vorig jaar in de maanden mei tot en met juli, maar het is voldoende hoog om toch alert op tekenbeten te zijn. Het laat weer eens zien dat je ook in de wintermaanden bij hoge temperaturen rekening moet houden met tekenbeten. Dat zien we de laatste jaren steeds vaker.
Zicht op provinciale tekendynamiek: op naar duizend wekelijkse tekenbeetmelders
Tekenradar bestaat inmiddels al weer sinds 2012. De tienduizenden tekenbeetmeldingen hebben al veel nieuwe inzichten gegeven. Om de tekendynamiek en de invloed van weersomstandigheden nog beter te kunnen onderzoeken, hebben we sinds het voorjaar van 2022 een groep mensen bereid gevonden om wekelijks te melden of ze wel of niet gebeten zijn door een teek. Het aantal wekelijkse melders is inmiddels opgelopen tot bijna driehonderd. Dat is al een mooi aantal om de landelijke dynamiek in beeld te brengen. Om ook per provincie inzicht kunnen geven in de tekendynamiek roepen we iedereen op om ook mee te doen. Het zou mooi zijn als we voordat het tekenbeethoogseizoen van start gaat zo’n duizend wekelijkse melders hebben.
Meedoen is heel eenvoudig. Je maakt een account aan op Tekenradar.nl via het online formulier. Vervolgens krijg je eens per week een e-mail met het verzoek om aan te geven hoeveel tekenbeten je in de voorgaande week hebt opgelopen. Je doet ook een melding als je geen tekenbeten hebt opgelopen. Zo kunnen we bepalen wanneer de kans op tekenbeten hoog of juist laag is. Meer informatie over het Tekenradaronderzoek en de wekelijkse tekenbeetmeldingen is te vinden op Tekenradar.nl.
Vrouwtjesteek van kat gehaald op 20 februari 2024 (Bron: Arnold van Vliet)
De komende dagen loopt de temperatuur weer verder op. Hoe hoger de temperatuur wordt en hoe langer het aanhoudt, hoe actiever de teken zullen worden. Dus na het bezoek aan het groen, een tekencheck doen. Dit is de slogan van de Week van de Teek die dit jaar van 22 tot en met 26 april is.
Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, Earth Systems and Global Change Group, Wageningen University
Beeld: RIVM; Tekenradar.nl; Arnold van Vliet