Athene noctua. Steenuil

Uilen profiteren van muizenoverdaad

Sovon Vogelonderzoek Nederland
23-MEI-2014 - In sommige delen van het land is er een overvloed aan muizen. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek en tellen sinds 1998 prooiresten, vooral muizen, in nestkasten. Tot nu toe was 2007 het topjaar waarbij het tweetal 197 muizen telde. Dit jaar staat de teller inmiddels op 486 gevonden dode muizen in nestkasten. Goed nieuws voor muizeneters, waaronder uilen.

Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland [land] op [publicatiedatum]

In sommige delen van het land is er een overvloed aan muizen. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek en tellen sinds 1998 prooiresten, vooral muizen, in nestkasten. Tot nu toe was 2007 het topjaar waarbij het tweetal 197 muizen telde. Dit jaar staat de teller inmiddels op 486 gevonden dode muizen in nestkasten. Goed nieuws voor muizeneters, waaronder uilen.

Prooien tellen van steenuil
Pascal Stroeken en Ronald van Harxen volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek (en zijn onvermoeibare motoren achter de werkgroep STONE). Ze hebben al het een en ander meegemaakt in het veld, maar dit jaar staan ze weer eens verbaasd te kijken.

Gevonden dode bosmuizen in nestkasten (foto: Pascal Stroeken en Ronald van Harxen)

Ze melden: “Sinds 1998 tellen we tijdens elk bezoek aan een nestkast de prooiresten, met name de muizen. Tot aan dit broedseizoen was 2007 het topjaar met 197 muizen. De jaren 2009, 2010 en 2011 waren uitgesproken mager met 28, 38 en 34 muizen. 2012 was met 125 beduidend beter en 2013 belandde met 165 zelfs in de top drie. De verwachting was dat 2014 wel eens voor een nieuw record zou gaan zorgen.”

Muizenrecord
“Nou, die verwachting is uitgekomen. En hoe! De teller staat, met nog een aantal kansrijke plekken te gaan, inmiddels op 486. Fenomenaal! Dat is niet zo maar even een record, dat is buiten alle proporties. De bosmuizen alleen al verslaan met 253 exemplaren alle voorgaande jaren. En dan nog 145 veldmuizen, 73 rosse woelmuizen, 8 huismuizen, 6 woelratten en 1 jonge bruine rat. Bij sommige nesten lag een complete verse voorraad van meer dan 20 muizen, bij andere was de voorraad zo groot dat er voor de jongen geen beginnen meer aan was. De maden kropen ons letterlijk tussen de vingers door bij het eruit halen. Opvallend was dat er verschillende keren een flinke voorraad lag bij jongen die 10 tot 14 dagen oud waren. De muizenstand lijkt geëxplodeerd dit jaar. Zelfs op die leeftijd kunnen ze de overdaad niet aan. We zijn erg benieuwd waar de teller eind van het seizoen op staat, maar de 500 gaan we voorbij!"
Kijk ook op de informatieve website van het tweetal.

Ook kerkuil profiteert
Andere muizeneters hebben dit jaar eveneens een luxeprobleem: hoe krijgen we de muizen op. Zo maakten kerkuilen in het Rijk van Nijmegen vorig jaar een mager broedseizoen door, maar dit jaar is het volle bak met vroege en succesvolle broedgevallen. Op verschillende plekken troffen de regionale onderzoekers lege kasten aan met tientallen dode muizen. Navraag bij kerkuilspecialist Johan de Jong leerde dat hier sprake is van nieuwe broedparen die in de verlovingstijd blijkbaar een voorraad dode muizen aanleggen en overdag de kast nog niet gebruiken om in te slapen. In de woorden van Jan Jacobs: “Heel verstandig van die uilen want de rottingslucht was niet te harden.” Het een en ander is een voorbode van een toekomstig legsel. Dat er zo veel muizen worden aangedragen getuigd van een mooie muizenstand. Ook buizerd, torenvalk en andere muizeneters zullen een goed jaar beleven, zo is de verwachting.

Tekst: Fred Husting, Sovon Vogelonderzoek Nederland, mede op basis van teksten van Pascal Stroeken, Ronald van Harxen en Jan Jacobs
Foto: Pascal Stroeken en Ronald van Harxen