Maart en april hadden normale temperaturen maar mei is een zeer warme maand geweest. Over de hele maand bezien viel een normale hoeveelheid neerslag, maar de eerste helft van de maand was zeer droog. De zware buien aan het einde van de maand kwamen precies op tijd om kruidachtige planten van water te voorzien. Op diverse plaatsen begonnen zich al verdrogingsverschijnselen bij planten voor te doen. De vele grassoorten profiteerden van de vaak overvloedige neerslag, zeker in combinatie met de relatief hoge temperaturen.
Het gras staat er momenteel dan ook heel goed bij en vele soorten staan volop te bloeien. Uit de pollentellingen van het LUMC bleek dat in de laatste week van mei de graspollenconcentratie flink op liep tot boven de 60 pollen per kubieke meter lucht (zie Figuur 1). De Pollenplanner op Allergieradar.nl geeft ook aan dat we momenteel in de zuidelijke helft van het land in de periode zitten waarin de hoogste graspollenconcentraties te verwachten zijn (zie Figuur 2). Halverwege juni zit ook het noordelijke deel van Nederland in de piekperiode. In het zuidoosten van het land is rond 24 juni de piekperiode voor graspollen weer voorbij. In het noorden wordt dat verwacht vanaf 13 juli. Pas aan het begin van augustus zal in het zuiden de graspollenconcentratie weer lage waardes bereiken en in de tweede helft van augustus in het noorden.
Hooikoortsplant ambrosia komt op
Zodra de graspollenconcentraties lager worden komt het pollen van bijvoet in de lucht. De Pollenplanner berekent de start van de bloei vanaf 7 juli in het zuiden van het land en 12 juli in het noorden met de hoogste pollenconcentraties in de eerste helft van augustus. Vanaf eind augustus is de bijvoetpollenconcentratie, net als bij de grassen, laag. Eind augustus is echter wel het moment waarop ambrosiaplanten in bloei verwacht worden. Ambrosia is al jaren lang met een gestage verovering van Nederland bezig. Dit is geen goed nieuws voor hooikoortspatiënten, aangezien het ambrosiapollen zeer sterk allergeen is en pas laat in het jaar bloeit. De afgelopen week troffen we een groot aantal kleine ambrosiaplantjes aan op een bekende groeiplaats in het centrum van Wageningen. De blauwe pijlen op de onderstaande foto wijzen enkele van de ambrosiaplantjes aan. Ziet u ook ambrosiaplanten, geef die dan door op Natuurkalender.nl.
De opmars van ambrosia in Nederland wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren. Met de stijgende temperaturen worden de groeicondities steeds beter, maar tegelijkertijd zaaien we de plant ongemerkt uit tijdens het voeren van onze vogels. Vogelvoer is volgens richtlijnen van de Europese Unie gebonden aan beperkte aanwezigheid van ambrosiazaden. Maar mogelijk kunnen nog verontreinigingen in het vogelvoer voorkomen. Iedereen die de vogels voert met zaadmengsels doet er verstandig aan om de voederplaats de komende weken te controleren op de aanwezigheid van ambrosiaplanten. We raden aan om ambrosiaplanten voordat ze in bloei komen te verwijderen. Een enkele plant kan zeer grote hoeveelheden pollen produceren.
Gelukkig is het aantal ambrosiapollen dat door de twee pollentellocaties in Nederland geteld is nog zeer beperkt. Hopelijk kunnen we die aantallen nog lange tijd laag houden in ons land.
Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University en Letty de Weger, Leids Universitair Medisch Centrum, Allergieradar.nl
Foto’s: Arnold van Vliet