Limosa limosa. Grutto, vliegend

Europees actieplan biodiversiteit grotendeels mislukt, scherpere afspraken noodzakelijk

Vogelbescherming Nederland
23-MEI-2019 - De EU ging in 2011 van start met een robuuste strategie die de achteruitgang van de biodiversiteit een halt moest toeroepen. Per 2020 zou de EU aantoonbare stappen hebben gezet naar ecologisch herstel. Uit een analyse van Birdlife International – waarvan Vogelbescherming de Nederlandse partner is – blijkt nu dat daarvan vrijwel niets terecht is gekomen.

In 2011 werden in de EU afspraken over de biodiversiteit gemaakt die in 2020 gerealiseerd zouden moeten zijn: ecosystemen moesten worden hersteld, de natuurwaarden van landbouwgebieden moesten omhoog, de kwaliteit van het zeeleven zou worden aangepakt, invasieve soorten teruggedrongen en er zou meer aandacht komen voor de wereldwijde problemen van de natuur.

Situatie op het boerenland juist slechter

GruttoBirdlife International stelt nu vast dat er weinig van die mooie plannen terecht is gekomen: op het boerenland en in de bosbouw is de situatie in Europa beroerder dan in 2011, terwijl de ecosystemen en het zeeleven nauwelijks profiteerden van de goede voornemens. Volgens Birdlife International is scherpere wetgeving noodzakelijk en moeten regels beter worden nageleefd. Ook zijn er meer financiële middelen nodig voor het redden van de biodiversiteit. Tot op heden hechten politici en lidstaten te weinig waarde aan natuurherstel.

Enig succes werd geboekt bij de bestrijding van ‘invasieve exoten’: plant- en diersoorten die hier van origine niet thuishoren en ecosystemen verstoren. Ook steekt men iets meer geld in de bestrijding van de wereldwijde biodiversiteitscrisis en wordt het aantal beschermde gebieden uitgebreid, met name op zee.

Geen tijd voor gelatenheid, inhaalslag vereist

Het rapport past in het bredere beeld dat recentelijk werd geschetst met het rapport dat onder de vlag van de VN verscheen, en waaruit blijkt dat een miljoen plant- en diersoorten dreigen te verdwijnen.

Vogelbescherming en BirdLife waarschuwen voor gelatenheid. Ambities moeten alsnog omgezet worden in concrete plannen. De strijd voor een groener Europa is nog niet verloren: zo kan met het herstel van onze ecosystemen een slag worden gemaakt als de op zich sterke Europese regelgeving voor natuurbescherming beter wordt nageleefd, en als de EU eist dat boeren alleen nog maar subsidie krijgen als zij in harmonie met hun omgeving en natuurinclusief gaan werken.

EU moet strenger zijn voor landen als Nederland

GruttoFred Wouters, directeur Vogelbescherming: "De Europese commissie zal de komende tijd veel strenger moeten zijn tegen landen waaronder Nederland, die de afspraken over natuurbehoud in de wind slaan. Nog steeds worden de weidevogels niet voldoende beschermd waardoor ze jaarlijks achteruit gaan. Het nieuwe Europese parlement en de nieuwe Europese Commissie moeten het redden van de biodiversiteit topprioriteit maken. Vooral een drastische verandering in de landbouw is nodig. Zodat het straks niet doodstil wordt, maar er weer volop vogels in ons boerenland te horen en te zien zijn."

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto's: Piet Munsterman, Saxifraga; Danny Ellinger; Martin Hierck