Wandelend bos

Meer ruimte voor natuurlijk bos

ARK Rewilding Nederland
5-MRT-2021 - De concept Bossenstrategie van de overheid zet in op meer en gezonder bos in Nederland. Door omvorming naar gemengde loofbossen met klimaatbestendige boomsoorten. Helaas is er daarbij veel te weinig aandacht voor natuurlijke processen als spontane vestiging van bomen, wildvraat, windworp en bodemwoeling. Een gemiste kans, want juist die processen leiden tot een vitaler bos en een levende bosbodem.

De concept Bossenstrategie van het ministerie van Landbouw, Voedselveiligheid en Natuur zet in op meer en gezonder bos in Nederland. Dat betekent dat onze bossen de komende decennia moeten worden omgevormd naar gemengde loofbossen met klimaatbestendige inheemse boomsoorten. De Bossenstrategie kiest daarbij voor een gecontroleerde en geregisseerde aanpak, met veel aandacht (en middelen) voor vlaksgewijze aanplant en ruimte voor periodieke, kleinschalige kaalkap.

In deze insteek is weinig ruimte voor natuurlijke processen als spontane vestiging, wildvraat, windworp en bodemwoeling. Dat is jammer, want waarom zouden wij het ontwikkelen van meer en vitaler bos en levende bosbodems niet aan de natuur zelf kunnen overlaten?

Bodemwoeling is één van de natuurlijke processen die de bosbodem enorm verrijkt

Gratis natuurlijk bos

Dood hout in 'wandelend' bosIn haar nieuwe bosvisie 'Het wandelende bos' (pdf:1,0 MB) laat ARK Natuurontwikkeling zien dat een natuurlijke, meer spontane bosontwikkeling, ook in Nederland mogelijk is. Geheel spontaan en gratis. Het is een kwestie van ruimte geven, de boel op gang brengen, de tijd geven en volgend begeleiden. En het vraagt vooral een andere, open blik, op hoe een natuurlijk bos in Nederland er eigenlijk uit ziet. 

Amendement op de bossenstrategie

Ook het 'Amendement op de bossenstrategie' (pdf:1,6 MB) biedt zo’n nieuwe blik op het bos. Daarin laten de stichtingen 'Natuurvolgend Bosbeheer' en 'NatuurAlert Nederland' zien dat door het nalaten van handelingen zoals kaalkap en herbebossing zowel schade aan het bos en de bosbodem wordt voorkomen, als veel geld wordt bespaard. En dat in een natuurlijk bos door uitkap van individuele bomen een zowel economisch als ecologisch verantwoorde oogst van duurzaam constructiehout mogelijk is.

Het laten liggen van zoveel mogelijk dood hout draagt ook bij aan een forse verhoging van biodiversiteit in bossen

Kiezen voor natuurlijk bos

Kortom: laten wij inzetten op een bosbeleid dat meer ruimte en middelen vrijmaakt voor spontane vestiging en cyclische ontwikkeling van natuurlijke boslandschappen. Bossen waarin groei én afbraak, vraat en bodemopbouw een natuurlijk onderdeel zijn. En laten wij vlaksgewijze houtproductie kwalificeren naar wat het is: agrarische productie die thuishoort op gronden met een agrarische bestemming.

Het onderstaande filmpje van Knepp Castle in Engeland laat duidelijk zien hoe spontane bosontwikkeling werkt. Dat het werkt en hoge natuurwaarden oplevert, is niet alleen daar te zien, maar ook op tal van natuurontwikkelingsplekken in Nederland, zoals de Gelderse Poort, de Maashorst, het Geuldal en de Slikken van de Heen.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.
Knepp Natural Regeneration Cartoon (Bron: Kneppflix)

Tekst: ARK Natuurontwikkeling
Illustraties: Jeroen Helmer, ARK Natuurontwikkeling
Film: Kneppflix