Schoolplein van de Toekomst - eenmalig gebruik

Buiten is het beste leslokaal

Provincie Noord-Brabant
1-FEB-2022 - Slechts 1 % van de kinderen heeft wekelijks een les buiten in de natuur. Het Instituut voor Natuureducatie (IVN) streeft ernaar dat minstens een kwart van de kinderen één buitenles per week krijgt. In Brabant stimuleert ze daarvoor onder meer de aanleg van groene schoolpleinen, samen met partners als de Waterschappen en de Provincie. Ze hoopt dat in 2022 ook bedrijven en gemeenten mee gaan doen.

“Buiten is het beste leslokaal. Je hoeft er niet te ventileren en je leert zoveel meer dan wat er ooit in een boek kan staan!” Marieke Wingens is ervan overtuigd dat kinderen beter opgroeien als ze veel buiten zijn. “Onderzoeken tonen aan dat kinderen op een andere manier gaan spelen en dat spelen in de natuur kinderen helpt in de ontwikkeling van hun zintuigen, motoriek, sociale vaardigheden en creativiteit. Wie wil dat nou niet? Dat ze door groen te ervaren, een beter begrip krijgen voor de natuur. En we weten dat meer kennis over de natuur bijdraagt aan meer liefde voor de natuur.” Marieke Wingens is dan ook de projectleider Kind & Natuur van IVN in Brabant en Limburg en mede verantwoordelijk voor de ‘Schoolpleinen van de Toekomst’, oftewel de groene schoolpleinen in Brabant. Daarnaast is ze Makelaar Jong Leren Eten Noord-Brabant, een landelijk programma gericht op kinderen en jongeren meer in aanraking te brengen met kennis en activiteiten over voedsel, zodat ze zelf gezonde én duurzame keuzes kunnen maken. 

250 schoolpleinen

In 2015 startte IVN met de Buitenlesdag: samen met Jantje Beton werden scholen gestimuleerd één dag buiten te rekenen en ander onderwijs te geven. In 2019 startte IVN samen met de provincie Noord-Brabant, de Brabantse Waterschappen, het Prins Bernhard Cultuurfonds en Jong Leren Eten een project om 250 schoolpleinen binnen twee jaar in Brabant te vergroenen. “Het werd een ongekend succes”, vertelt Marieke enthousiast. “Veel scholen wilden meedoen, gemeenten stimuleerden vaak met extra subsidie en ouders, leerkrachten, kinderen en schoolleiding gingen aan de slag om zelf plannen te maken en zelf tegels te wippen om spannend groen aan te leggen.”

Plantjes planten doe je ook op een Schoolplein van de Toekomst

Hooghuis, Titus Brandsma Lyceum in Oss

Vrijdag 28 januari ging gedeputeerde Hagar Roijackers naar het Hooghuis, Titus Brandsma Lyceum in Oss om er twee cheques uit te reiken. Deze school was de winnaar van de prijsvraag die de provincie samen met IVN had uitgeschreven om ook schoolpleinen van voortgezet onderwijs te vergroenen. Gedeputeerde Roijackers: “Ook jongeren zijn gebaat bij meer groen op hun pleinen. Het creëert meer rust, bevordert creativiteit en leerprestaties en het is nog mooier ook. Het is top dat jongeren zelf nadachten over hoe hun schoolplein natuurlijker kan worden. Ik kijk uit naar de daadwerkelijk realisatie van dit project.” 

Ook gemeenten en bedrijven

Tijdens de uitreiking kondigde de gedeputeerde een nieuw traject voor Schoolpleinen van de Toekomst aan. De drie Brabantse waterschappen, Prins Bernhard Cultuurfonds, Jong Leren Eten, en de provincie Noord-Brabant legden samen geld bij elkaar om nóg ongeveer 50 schoolpleinen te vergroenen. Daarmee komt de teller in Brabant op 325 groene schoolpleinen.
Daarnaast riep de gedeputeerde gemeenten en bedrijven op om te ondersteunen bij de aanleg en het onderhoud van groene schoolpleinen. “Ons doel is om alle schoolpleinen te vergroenen. Daar hebben we echt veel meer deelnemers voor nodig. Groene schoolpleinen zijn niet alleen goed voor leerlingen. Ze leveren een bijdrage aan het tegengaan van hittestress en maken buurten nog mooier ook!” 

Gedeputeerde Hagar Roijackers van de provincie Noord-Brabant reikte de cheque voor het mooiste ontwerp uit aan het Hooghuis, Titus Brandsmalyceum in Oss

IVN Natuureducatie Groene Schoolpleinenfonds

Het groene schoolplein kent vele voordelen voor de kinderen die er mogen spelen. Maar het heeft ook voordelen voor de biodiversiteit, de waterhuishouding en natuureducatie, bijvoorbeeld over eetbare planten. Als eenmaal een schoolplein vergroend is, is het vaak lastig om het zo mooi te houden. Marieke: “Je kunt ook met de buurt genieten van groene schoolpleinen. Vaak wonen vrijwilligers om de hoek, of spelen alle kinderen uit de wijk er buiten schooltijd. Maar wij bieden als Jong Leren Eten én als IVN graag onze ondersteuning aan! We kunnen helpen met de ontwikkeling van lespakketten, excursies, en andere educatie.

Buiten is het beste leslokaal

Onlangs hebben we samen met het Prins Bernhard Cultuurfonds een nieuw fonds opgericht: het IVN Natuureducatie Groene Schoolpleinenfonds. De komende drie jaren, te beginnen in 2022, stellen we uit dit fonds jaarlijks €25.000 beschikbaar voor projecten die het gebruik van groene schoolpleinen voor natuur- en cultuureducatie stimuleren. Voorwaarde is dat het schoolplein al groen moet zijn. Om in aanmerking te komen voor een bijdrage, moeten de projecten gericht zijn op extra gebruikmaken van de groene oase die vroeger schoolplein heette.” 

Tekst: Annelies Cuijpers, provincie Noord-Brabant
Foto's: Melchert Meijer zu Schlochtern (leadfoto); Marc Bolsius