Bosbranden in Frankrijk: mens en dier op de vlucht

Stichting IFAW
27-AUG-2022 - In Gironde, in het zuidwesten van Frankrijk, woedden deze zomer grote bosbranden. De brandweer moest veelal onder extreem ongunstige weersomstandigheden werken en tienduizenden mensen moesten hun huizen verlaten. Maar ook wilde dieren, vee en huisdieren werden zwaar getroffen door deze uitzonderlijke bosbranden.

De impact van bosbranden op wilde dieren

Bosbranden hebben een grote impact op wilde dieren. Veel wilde dieren hebben door hun goede reukvermogen en bewustzijn van hun omgeving een beginnende brand al snel in de gaten. Maar door de opwarming van de aarde en klimaatverandering nemen de frequentie en intensiteit van bosbranden drastisch toe, waardoor het voor wilde dieren steeds moeilijker wordt om deze branden te overleven. Ze ademen rook in, lopen brandwonden op en verliezen leefgebied. En wanneer ze een rampgebied ontvluchten, lopen ze het risico te worden aangereden. “Wilde dieren die bij een ramp, zoals een brand, worden gered, zijn getraumatiseerd door wat ze hebben meegemaakt. Ze zijn vaak gewond en uit hun vertrouwde omgeving weggerukt”, aldus Céline Sissler-Bienvenu, programmamanager Disaster Response & Risk Reduction van IFAW in Europa. 

Naast de directe gevolgen, kunnen bosbranden ook het voortbestaan van een soort op lange termijn verzwakken en bedreigen. Als hun leefgebied te veel schade heeft opgelopen, kunnen sommige soorten één of meer voortplantingsseizoenen overslaan. Vooral voor dieren die jaar na jaar dezelfde nest-, broed- of overwinteringsplaatsen gebruiken, vormt een door brand verwoest leefgebied een groot probleem.  

Daarom stimuleert IFAW lokale stakeholders om regelmatig onderzoek te doen naar de populaties van wilde dieren en risicoanalyses op te stellen om ze beter tegen natuurbranden te beschermen. Door het herstelmechanisme van een soort te evalueren, kunnen autoriteiten en verzorgers ook effectiever plannen maken voor een volgende ramp. Met deze kennis kunnen hulpverleners hun technieken verbeteren en doelgerichter wilde dieren redden die geen kant op kunnen.

Foto van de bosbranden genomen vanaf de boerderij Chevrerie de la Môle Noaillan, Frankrijk

Dieren samen met hun eigenaren evacueren

Huisdieren worden beschouwd als onderdeel van het gezin en vee is om economische redenen van levensbelang. We zien steeds vaker dat mensen niet willen evacueren, zelfs niet als er acuut gevaar dreigt, omdat ze hun dieren niet willen achterlaten. Ze keren soms zonder toestemming terug naar een rampgebied om hun dieren te halen, terwijl het gebied nog niet veilig is verklaard. 

“De hereniging van huisdieren en hun families is essentieel voor de dieren en hun eigenaren om weer wat stabiliteit en veiligheid terug te krijgen”, aldus Céline Sissler-Bienvenu. “Mensen die zonder hun huisdieren hebben moeten vluchten en bij thuiskomst ontdekken dat hun dieren dood of vermist zijn, hebben veel meer moeite om te rehabiliteren en de draad weer op te pakken dan degenen die hun dieren levend en wel terugvinden.”  

Het is voor de veerkracht van lokale gemeenschappen dus van essentieel belang dat huisdieren en vee tijdens en na een ramp worden gered. Daarom werkt IFAW nauw samen met overheden en autoriteiten in Europa om ervoor te zorgen dat dieren, alsmede de evacuatie, opvang en zorg ervan, in alle rampen- en evacuatieplannen worden opgenomen. 

Tekst: IFAW
Foto's: Shutterstock; Chevrerie de la Môle, 33730 Noaillan