Stad Lier kiest resoluut voor een zomerse toekomst
Bericht uitgegeven door Natuurpunt De Wielewaal [land] op [publicatiedatum]
En bij zomers hoort het geluid van… Gierzwaluwen. De stad Lier plant al jaren de afbraak van de oude Sionskazerne langs de stadsvesten. Die deed tot voor kort dienst als stadsmagazijn en moet nu plaats ruimen voor het stadsontwikkelingsproject Sion, dat zal bestaan uit 48 gezinswoningen en 68 appartementen. De bouwvallige dakgoten en het dak zelf bieden echter plaats aan tientallen broedpaartjes Gierzwaluwen, een beschermde soort. En nesten van beschermde soorten mogen niet opzettelijk worden verstoord of vernield. Een dilemma? Niet noodzakelijk.
Gierzwaluwen (Apus apus) zijn stadsbroeders: eeuwen geleden al ruilden ze hun natuurlijke holtes (in rotsen of zelfs bomen) in voor menselijke bouwwerken. Die laten altijd wel ergens ruimte voor kieren of spleten. Veel moet dat niet zijn voor zo’n Gierzwaluw; een halve open steen volstaat. Een stellinggat bijvoorbeeld. Toch past onze sterk vernieuwde bouwstijl niet meer in het scenario van de Gierzwaluw: alles staat in het teken van isolatie en dus energiezuinig leven. Terecht. Maar de Gierzwaluw moet op zoek naar een nieuwe plaats in ons stedelijk landschap.
Die Gierzaluwen zijn overigens nuttige beestjes: een paartje vangt dagelijks al snel vele honderden tot duizenden muggen en vliegjes. Die worden in de vorm van voedselballen gevoed aan de jongen. Eigenaars van een pand met Gierzwaluwen mogen dus blij zijn met hun huisgenoten. Toch weten de bewoners van zo’n pand vaak zelf niet dat er Gierzwaluwen onder het dak of in de gevel huizen. Het zijn bijzonder propere vogels en in een fractie van een seconde vliegen ze als het ware de muur binnen. Die onwetendheid eist helaas ook haar tol: bij renovaties wordt er meestal geen rekening gehouden met de vaak bezette nesten. Dan verdwijnen ze met jongen en al in de sloopcontainer. Zo mogelijk wordt alternatieve nestgelegenheid voorzien maar in vele gevallen is het daarvoor te laat.
De stad Lier kondigde de geplande afbraak van de Sionskazerne al geruime tijd aan en laat nu de plannen afwerken door projectontwikkelaar SOLag. Die ruime timing liet toe dat er meermaals overleg werd gepleegd tussen SOLag, de leden van de plaatselijke vogelwerkgroep van Natuurpunt-De Wielewaal en Regionaal Landschap Rivierenland.
Natuurpunt en Regionaal Landschap Rivierenland werken in de regio al jarenlang samen rond zwaluwen. Gierzwaluwen zijn dan wel geen échte zwaluwen maar de link tussen de twee was voor iedereen snel gelegd.
Dat loont en Lier pakt uit met een schoolvoorbeeld om u tegen te zeggen: wat tot stand kwam is een project met het oog op de ontwikkeling van de nieuwe woonwijk én het behoud van de huidige Gierzwaluwkolonie. De afbraak, die normaal gezien in april 2013 zou hebben plaatsgevonden, werd belangeloos uitgesteld tot na het broedseizoen in augustus. Dan zijn de beestjes alweer op weg naar Afrika om te overwinteren. In tussentijd kregen Natuurpunt en RLRL de toestemming van de Kunsthumaniora om daar enkele tientallen Gierzwaluwkasten te monteren om de dakloze vogels tijdig een alternatief te bieden. SOLag besloot om bij de bouw van de nieuwe site voldoende alternatieve nestplaatsen te integreren, de voltooiing daarvan wordt voorzien in 2015.
Natuurpunt en Regionaal Landschap Rivierenland volgen de integratie van de nestgelegenheid in de loop van het traject verder op en is erg tevreden over de samenwerking met de Stad Lier, SOLag en de Kunsthumaniora.
Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt afdeling De Wielewaal
foto’s: Gerald Driessens en Luc Meert