Rosse waaierstaart: nieuwe soort voor Nederland
Bericht uitgegeven door Dutch Birding Association [land] op [publicatiedatum]
Woensdag 25 september werd vogelend Nederland ’s avonds opgeschrikt door twee foto’s op Waarneming.nl. Henry van Lierop had een vogel gefotografeerd in de Vereenigde Harger- en Pettemerpolder, gelegen achter de Hondsbossche Zeewering, en vroeg zich of af dat wel een Gekraagde roodstaart was. Zijn twijfel bleek terecht: Het betrof een prachtige Rosse waaierstaart, een geheel nieuwe soort voor Nederland!
Tot grote opluchting van de vele toegestroomde vogelaars was de vogel donderdagochtend nog steeds aanwezig rond de boerderij/manege waar hij de vorige dag was ontdekt. Al om 07:19 uur kwam via Dutch Bird Alerts het verlossende bericht binnen: “Wordt nu gezien”. De bewoonster schrok zich een hoedje toen ze nietsvermoedend de deur uitkwam om naar haar werk te gaan en geconfronteerd werd met meer dan honderd vogelaars met bijhorende apparatuur.
De hele dag liet de vogel zich met regelmaat zien, al moest men soms wel veel geduld hebben. Aan het einde van de middag was met name de sloot aan de westzijde van de boerderij favoriet. Vaak foerageerde de vogel op het baggervuil langs de sloot. De vogel gaf zelfs een show weg, met de waaierstaart omhoog en rukkende bewegingen met de vleugels. Vanaf een houten bruggetje over de sloot, een populaire plek van de vogel, liet de Rosse waaierstaart ook enkele malen de karakteristieke insectachtige roep (‘bzzz-bzzz-bzzz’) horen. Naar schatting enkele honderden vogelaars hebben de vogel donderdag gezien. Daarbij hielden de enthousiaste vogelaars zich doorgaans keurig aan het verzoek om langs de dijk te parkeren.
De rossige bovendelen en het geringe contrastverschil tussen rug en staart wijzen op de ondersoort galactotes uit Zuidwest-Europa en Noord-Afrika. De ondersoort syriacus, die voorkomt in onder meer Griekenland en Turkije, is meer grijsbruin op de bovendelen, met een duidelijk contrast met de roodbruine staart.
Indien aanvaard dan betreft dit de 505e soort voor Nederland (bron: www.dutchavifauna.nl). Dat de Rosse waaierstaart een extreem zeldzame dwaalgast is in Noordwest-Europa blijkt wel uit het zeer geringe aantal waarnemingen in dit deel van Europa. De meest recente waarneming uit onze omgeving was die van een vogel op het Duitse Waddeneiland Mellum, op 4 oktober 2011. Uit het Verenigd Koninkrijk zijn acht gevallen bekend, waarvan de laatste dateert van 1980! Zes van deze gevallen komen uit de maanden september en oktober.
Tekst: Arjan van Egmond, Dutch Birding Association
Foto: René van Rossum