Sneeuwklokje in bloei

Verwachting voor start voorlentebloeiers: zeer vroeg

De Natuurkalender, Wageningen University
21-JAN-2018 - De hazelaar bloeide dit jaar recordvroeg. Wat gaan de andere voorlentebloeiers doen? Met de bloeimodellen van De Natuurkalender hebben we een bloeiverwachting opgesteld voor diverse vroege bloeiers. Geef ook uw eerste bloeiwaarnemingen door van onder andere sneeuwklokje, gele kornoelje en klein hoefblad en draag bij aan ons onderzoek naar effecten van klimaatverandering op de natuur.

De piek van de eerste bloeiwaarnemingen van de hazelaar is uitgekomen op 26 december. Nooit eerder lag de piek voor de jaarwisseling. De hazelaar is een van de voorlentebloeiers. De vraag is nu wat er in het vervolg van de voorlente gaat gebeuren. De gemiddelde temperatuur in januari tot nu toe is 4,8°C. 1,7 graden boven wat tegenwoordig normaal is in de eerste helft van januari. Dit gemiddelde is echter 3,7 graden warmer dan wat 50 jaar geleden normaal was! Met de weersverwachting voor de komende twee weken koersen we aan op een gemiddelde januaritemperatuur van 5,1°C. Vier graden boven de normaal is biologisch gezien een uitzonderlijk zachte maand.

Bloeiverwachting: Vier weken vroeger dan normaal

Op basis van duizenden eerste bloeiwaarnemingen die in de jaren 1940 tot en met 1968 en vanaf 2001 zijn doorgegeven hebben we voor diverse soorten bloeimodellen gemaakt. Met deze modellen hebben we op basis van de waargenomen en verwachte temperatuur een bloeiverwachting gemaakt. In onderstaande tabel staat weergegeven wanneer we verwachten welk percentage van de eerste bloeiwaarnemingen bij De Natuurkalender zijn doorgegeven. De 50 procent is de piek van de bloeiwaarnemingen, dan is de helft van alle waarnemingen binnen (de mediaan).

Tabel: Verwachting van het moment waarop welk percentage van eerste bloeiwaarnemingen doorgegeven zullen zijn via Natuurkalender.nl (gemaakt op 21 januari 2018)

Soort

5%

25%

50%

75%

95%

Zwarte els

18 januari

30 januari

6 februari

21 februari

21 maart

Gele kornoelje

24 januari

5 februari

17 februari

1 maart

16 maart

Klein hoefblad

25 januari

10 februari

25 februari

8 maart

24 maart

Gewoon speenkruid

5 februari

3 maart

12 maart

21 maart

2 april

Zeer vroege start groeiseizoen verwacht

In onderstaande tabel staat voor de vroege voorjaarsbloeiers de gemiddelde bloeidatum (50% waarnemingen binnen) in de jaren 1940 tot en met 1968 (de normaal), het gemiddelde uit de periode 2001 tot en met 2017 en de verwachting voor 2018. In de laatste kolom staat het aantal dagen waarop de bloei dit jaar vroeger is in vergelijking met normaal. Het gemiddelde aantal dagen vroeger is 28 dagen. Daarmee koersen we voorlopig af op een zeer vroege start van het groeiseizoen.

Tabel: Gemiddelde bloei van enkele voorjaarsbloeiers in de jaren 1940 tot en met 1968 (normaal), 2001 tot en met 2017, 2018 (verwachting) en de verwachting van het aantal dagen vroeger bloeien dan normaal

 

1940-1968 (normaal)

2001-2017

2018 (verwachting)

Verwacht aantal dagen vroeger dan normaal

Hazelaar

15 februari

23 januari

26 december

51

Gewoon sneeuwklokje

22 februari

30 januari

26 januari

27

Zwarte els

4 maart

18 februari

6 februari

26

Gele kornoelje

13 maart

19 februari

17 februari

24

Klein hoefblad

18 maart

6 maart

25 februari

21

Gewoon speenkruid

30 maart

8 maart

12 maart

18

Geef ook uw eerste bloeiwaarnemingen door

De bloeiverwachting zit er nog wel eens naast doordat het weer anders wordt dan de verwachting, maar ook doordat de planten anders reageren op de combinatie van weersomstandigheden waar ze aan blootgesteld worden dan het gemiddelde weer waar mee gerekend wordt. Uw waarnemingen zijn daarom waardevol in ons onderzoek naar hoe veranderingen in weer en klimaat doorwerken op de natuur.

Geef de datum door waarop u de onderstaande planten in uw tuin, straat en omgeving voor het eerst in bloei zag komen. U kunt uw waarneming anoniem doorgeven of met uw Nature Today-account. Als u eerst inlogt kunt u uw eigen waarnemingen terug zien en vergelijken met uw eigen waarnemingen in andere jaren. Heeft u nog geen Nature Today-account? U kunt zich hier registreren. U kunt dan ook gelijk gratis de dagelijkse of wekelijkse nieuwsbrief met alle natuurberichten van Nature Today ontvangen.

Hazelaar

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Gewoon Sneeuwklokje

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Zwarte els

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Witte els

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Gele kornoelje

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Klein hoefblad

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Gewoon speenkruid

Bekijk beschrijving

Bekijk waarnemingen

Naast bovengenoemde soorten kunnen de komende weken ook al vroege exemplaren van de volgende Natuurkalenderplanten in bloei gezien worden: fluitenkruid, forsythia, gewone dotterbloem, maarts viooltje,witte dovenetel.
Geef alleen van die plaatsen een waarneming door waar u een paar keer per week kunt zien of de plant al in bloei staat. Wilt u meer uitleg over deelname, kijk dan hier.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s: Arnold van Vliet; Paul Busselen; Wout van der Slikke