Hyalommateek Drenthe

Volwassen reuzenteek zeer waarschijnlijk nu ook in Nederland

Wageningen University
14-JUL-2019 - In het Drentse Odoorn is naar alle waarschijnlijkheid een volwassen hyalommateek, een ‘reuzenteek’, gevonden op een IJslands paard. De teek is groot, heeft de karakteristieke gestreepte pootjes en beweegt zich snel voort. Het zou voor het eerst zijn dat in Nederland een volwassen hyalommateek is aangetroffen.

Aan het einde van de zondagochtend belde een journalist van RTV Drenthe op met de mededeling dat een mevrouw mogelijk een reuzenteek op haar paard had aangetroffen. Ze had foto’s gemaakt. Of ik kon beoordelen of het inderdaad de hyalommateek is. Uit de twee opgestuurde foto’s was duidelijk op te maken dat het om een grote teek gaat. Het lijfje is ongeveer een halve centimeter breed. Het vrouwtje van de schapenteek heeft een lijfje dat maar 0,2 centimeter breed is. De gevonden teek heeft ook overduidelijk gestreepte poten, een belangrijk onderscheidend kenmerk. Uit de bijgaande tekst bleek dat de teek snel is. Dat blijkt ook uit het filmpje dat de cameraploeg van RTV Drenthe inmiddels van de teek gemaakt heeft. Binnenkort zullen het RIVM en het Centrum Monitoring Vectoren van de NVWA onderzoeken of het inderdaad om de hyalommateek gaat. 

Gevonden teek langs de meetlat

Larven en nimfen al wel eerder in Nederland gesignaleerd

Af en toe komen hyalommalarven en -nimfen met trekvogels uit Afrika en het Middellandse Zeegebied in Nederland terecht. Volgezogen hyalommanimfen laten zich dan in het groen (de vegetatie) vallen. Onder klimatologisch gunstige omstandigheden kunnen zij vervellen tot volwassen teken. Tot nu toe werden in Nederland nog geen volwassen hyalommateken aangetroffen. Meestal is het te koud en te nat in Nederland en gaan ze dood. Tot nu waren er geen aanwijzingen dat deze tekensoort in Nederland heeft kunnen overwinteren. 2018 was een bijzonder jaar met een (zeer) lange warme en droge periode in heel Europa. In dat najaar waren er in Duitsland 35 meldingen van volwassen hyalommateken op paarden en een schaap. In Nederland zijn dat jaar geen hyalommateken op hoefdieren gemeld door veeartsen of jagers. Gezien de vondst in Drenthe is het aan te raden om bij de tekencheck van paarden alert te zijn op de aanwezigheid van de hyalommateek.

Hoe herken je een hyalommateek?

Het meest typische kenmerk van hyalommateken zijn de gestreepte pootjes. Daarnaast zijn ze een stuk groter (twee tot drie maal) dan de Nederlandse schapenteek. (Ixodes ricinus) en de vlekkenteek (Dermacentor reticulatus). Hyalommateken hebben geen gevlekt scutum (schild). Hier onder de verschillende levensstadia van 'onze' schapenteek.

De verschillende levensstadia van de schapenteek

Meer informatie over de hyalommateek is te vinden in het bericht “Maak kennis met de hyalommateek, de reuzenteek”. Meer informatie over teken is te vinden op Tekenradar.nl.

Tekst: Arnold van Vliet, Wageningen University en Tekenradar.nl
Foto’s: Caroline Clement en Fedor Gassner