Tropische vegetatie profiteert minder van atmosferische CO2-stijging dan gedacht
Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED)Landschapsniveau
De nieuwe studie, uitgevoerd onder leiding van dr. William Gosling van het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica, schaalt op naar landschapsniveau en kijkt naar langere tijdschalen. Daarmee is het mogelijk om te kijken naar tropische vegetatieveranderingen over langere perioden, wat relevanter is voor ecosysteemveranderingen.
Het internationale onderzoeksteam uit Nederland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk combineerde verschillende typen bewijs. "Aan de hand van sedimenten uit het Bosumtwi-meer in Ghana keken we naar historische veranderingen in het landschap, maar ook gebruikten we historische gesimuleerde klimaatdata en keken we naar wereldwijde atmosferische CO2-veranderingen aan de hand van ijskernen van de afgelopen 500.000 jaar", legt Gosling uit.
Met de sedimenten uit het Bosumtwi-meer konden de onderzoekers het landschapsverleden reconstrueren. Zo verkregen zij onder andere historische informatie over vegetatieveranderingen, bosbranden, activiteit van herbivoren en de beschikbaarheid van vocht voor de vegetatie. Deze informatie werd samen met gegevens over temperatuur en atmosferische CO2-concentraties gecombineerd in een model. Gosling: "Het model stelde ons in staat om de relatieve sterkte van de relaties tussen deze factoren te identificeren."
Vocht, brand en herbivoren
Het nieuwe onderzoek toont aan dat atmosferische CO2-concentraties minder belangrijk zijn voor de vegetatie dan de aanwezigheid van vocht, brand en herbivoren. "Het nieuwe van onze data is dat als je opschaalt naar landschapsschaal, de beschikbare hulpbronnen en processen in het landschap belangrijker zijn dan het CO2-effect. Simpel gezegd: we hebben laten zien dat als er niet genoeg water is, of als er jaarlijkse bosbranden zijn, het niet uitmaakt hoeveel CO2 er in de atmosfeer zit. Er groeit namelijk geen bos als alle zaailingen verbranden of worden opgegeten door dieren."
Deze onderzoeksresultaten hebben belangrijke implicaties voor de wereldwijde (vegetatie)modellen, waarin momenteel juist wel een CO2-bemestingseffect op de vegetatie is opgenomen, maar vaak geen rekening wordt gehouden met factoren als vuur of begrazing. Aanvullend onderzoek is nodig om deze modellen verder te verbeteren.
"Hoewel we een dataset hebben die een periode van 500.000 jaar beslaat, hebben we maar naar één onderzoekslocatie gekeken. Mogelijk is de relatie tussen CO2 en vegetatie elders in de tropen anders", legt Gosling uit. "In elk geval is het belangrijk dat huidige initiatieven die de opslag van koolstof in tropische vegetatie moeten bevorderen, ook het effect van vocht, brand en begrazing in overweging nemen."
Publicatiegegevens
De gehele publicatie is hier te lezen.
Tekst: IBED
Foto: William Gosling