Onderschat bestuiving door nachtvlinders niet!

Doordat het donker is zien we dat natuurlijk veel minder, maar we weten wel dat er ook in de nacht bloembezoek is. Zo is er in dit Nature Todaybericht aandacht voor bloembezoek van nachtvlinders op vlinderstruiken en zijn er ook andere anekdotes over en foto’s van nachtvlinders op bijvoorbeeld smeerwortel, kornoelje en fluitenkruid. Ook van klimop is bekend dat daar regelmatig nachtvlinders op afkomen. Tijdens een bestuivingsonderzoek in het verenigd Koninkrijk bleek dat de bestuiving van klimop door insecten van groot belang is voor de vruchtzetting. Maar ook hier werd alleen tussen 10:00 en 15:00 uur gekeken en dus niet in de nacht. Motten bezoeken zeker bloemen, maar welke bijdrage leveren ze aan de bestuiving? Daarover zijn een aantal artikelen verschenen. Anne Roovers heeft, tijdens een stage bij De Vlinderstichting, aangetoond dat nachtvlinders een niet te onderschatten rol vervullen bij de bestuiving van aardbeien. In het Verenigd Koninkrijk is gekeken naar bloembezoek op rode klaver, zowel overdag als ’s nachts.

In dat laatstgenoemde onderzoek is geprobeerd om een gebalanceerde monitoring van alle bestuivende taxa uit te voeren door middel van een time-lapse camera. Hiermee werden gedurende het hele seizoen dag en nacht rode klavers gefilmd. Daarbij bleek dat nachtvlinders 34 procent van het totaal aantal bezoeken aan de bloemen brachten. De auteurs concluderen dat nachtvlinders een niet te negeren bijdrage leveren aan de bestuiving van rode klaver en dat die bijdrage tot nu toe altijd systematisch over het hoofd is gezien. Datzelfde concluderen Spaanse onderzoekers die hebben gekeken naar de bestuiving van wilde planten in een aantal berggebieden. Het negeren van nachtbestuivers (meer dan alleen nachtvlinders) zorgt voor een vertekend beeld van de structuur van plant-bestuivernetwerken met relevante implicaties. De relatie tussen bestuivers en zaadzetting wordt alleen duidelijk als daar nachtbestuivers in meegenomen worden. Nachtvlinders zijn daar een belangrijk onderdeel van. Trends in nachtvlinders hebben dan ook een duidelijk effect op bestuiving en zaadzetting, zowel van landbouwgewassen als wilde planten. 

Meer informatie

• Lees voor meer informatie de volgende artikelen over de bestuiving van aardbeien, het onderzoek naar bloembezoek op rode klaver en de invloed van nachtbestuivers op hooggebergteplanten.

Tekst: Kars Veling en Chris van Swaay, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling