Certhia brachydactyla, Boomkruiper

Natuurjournaal 23 september 2025

Nature Today
23-SEP-2025 - Dubbelganger-dinsdag: boomkruiper en boomklever roetsjen allebei langs boomstammen, maar wie gaat welke kant op?

Het is niet dat ze op elkaar lijken, ook niet dat ze altijd in dezelfde omgevingen voorkomen. Of zelfs maar hetzelfde klinken. Toch worden boomkruiper en boomklever nogal eens door elkaar gehaald. Wie is nu wie?

Boomkruipers kruipen al cirkelend hoger een boom in. Zijn ze bovenin aangeland, dan vliegen ze schuin naar beneden naar een andere boom en beginnen van onder af aan. Boomkruipers gaan, in de regel, enkel omhoog. Met hun dunne, iets gebogen pincetsnavel, perfect voor precisiewerkjes, peuren ze achter en tussen schors naar insectenlarven, spinnen en ander lekkers. Hun staart stutten ze als een wig tegen de stam voor balans, net als spechten. Boomkruipers hoor je op veel plekken, zoals in parken en lanen, maar ook in de straat in bomen tussen de geparkeerde auto's. Hun zang is een typisch riedeltje en ze kunnen ook erg hoog, schel roepen.

Boomklevers hebben een prachtige kleurencombinatie, het heeft wat weg van een ijsvogel

Boomklevers zijn bewoners van soortenrijke loofbossen met grote, oude bomen. Ze klimmen langs een stam omhoog, maar kunnen iets dat niet veel andere vogels ze nadoen: ze gaan ook ondersteboven langs een stam omlaag. Ze kruipen eigenlijk precies andersom als boomkruipers en beginnen bovenaan een stam, zoeken voedsel terwijl ze afdalen en vliegen dan naar een volgende boom. Hun lange achterste teen – drie van hun vier tenen wijzen naar voren, net als bij andere zangvogels – haken ze in onregelmatigheden in de stam. Ze lopen dus niet echt, maar hangen afwisselend aan de ene en de andere haakteen, terwijl ze de andere voet verplaatsen. Waarom ze de wereld op zijn kop zetten? Zo veranderen ze hun perspectief: veel voedsel dat andere vogels hebben gemist, zien zij wel!

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Piet Munsterman, Saxifraga (leadfoto: boomkruiper); Rudmer Zwerver, Saxifraga