Natuurjournaal 30 september 2025

Steenmarters en boommarters lijken zowel in uiterlijk en gedrag als voedselkeuze op elkaar. Het zijn beide roofdiertjes die tot de marterachtigen (Mustelidae) behoren. Het lijken langgerekte katjes op te korte pootjes met een eekhoornstaart. Hun grotere familieleden in ons land zijn otter en das. Steenmarters kun je ook gerust in bomen vinden en boommarters bij bebouwing – lastig dus. 

De steenmarter (Martes foina) is 'beruchter' dan de boommarter door zijn gewoonte om rubberen leidingen van auto's kapot te knagen, wat uiteraard voor de nodige overlast zorgt. Kapotte bougie- of remkabels worden het meest gemeld. Steenmarters zijn cultuurvolgers die, naast kleine prooidieren, ook kunnen leven van fruit en allerlei huis-, tuin- en keukenafval. Daarnaast maakt het ze ook niet veel uit waar ze hun territorium maken: veel verstopplekjes komen in aanmerking. Ze maken hun omgeving dan al snel eigen door het gebiedje af te zetten met urine. Door hun grote aanpassingsvermogen komen ze niet meer alleen in het oosten van Nederland voor, maar worden ze ook steeds vaker in de Randstad gemeld en nemen hun aantallen toe.

De boommarter (Martes martes) heeft grotere oren dan de steenmarter, en deze staan meer naar het midden van de kop toe. Een duidelijker verschil is misschien wel het ontbreken van de lichte ondervacht, of wolhaar. Bij boommarters is de ondervacht donker, bij de steenmarter lichtgekleurd en dat schemert door de dekharen heen. Ook de boommarter is een cultuurvolger, maar een veel schuwere dan de steenmarter. Boommarters maken hun nest meestal in boomholtes, zoals oude spechtenholen, en zijn meer afhankelijk van bebost gebied en van verbindende elementen in versnipperd gebied. Als rustplek kiezen ze vaak eveneens boomholten uit, maar ook een vossenhol of een beschut plekje tussen boomwortels is geschikt.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Luc Hoogenstein, Saxifraga; Bart Vastenhouw, Saxifraga