Eerste kalf van het jaar in de Klompenwaard

Het voorjaar komt eraan; eerste kalveren en veulens al geboren!

FREE Nature
29-FEB-2016 - Hoewel er nog regelmatig ’s nachts vorst aan de grond is, dient het voorjaar zich toch langzaam maar zeker aan. Inmiddels zijn de eerste kalveren en veulens geboren in de verschillende kuddes van FREE Nature. De geboortepiek laat nog even op zich wachten, die valt medio april. Maar de eerste tekenen van een nieuw groeiseizoen zijn al zichtbaar.

Afgelopen week werd het eerste kalf van het jaar geboren bij de Rode Geuzen in de Klompenwaard. Ook zag het eerste konikveulen van het jaar het levenslicht op de Slikken van de Heen. Twee weken eerder al, rond 10 februari werd een kalf geboren in de uiterwaarden van het Munnikenland bij Slot Loevestein.

Eerste veulen van het jaar op de Slikken van de Heen

Hoewel nog vroeg in het jaar is dit voor de kalveren geen enkel probleem. Hun vacht is nu al voldoende dik zodat ze zeker tegen een stootje en een beetje kou kunnen. Bij Slot Loevestein was bovendien mooi te zien hoe een kalf uit de wind werd gehouden door moeders, die tegen het kalf aan ging liggen.

Wild levende runderen hebben een draagtijd van ongeveer 9 maanden. Bij paarden is dit zelfs 11 maanden en kan de merrie in theorie al na 10 dagen na de geboorte van het veulen opnieuw gedekt worden. Meestal gebeurt dit echter pas na 1 maand.

Geboortesynchronisatie
De natuur heeft haar eigen mechanismen om jonge dieren op het meeste gunstige moment van het jaar geboren te laten worden; namelijk het voorjaar. Dit is het moment dat er voldoende voedsel aanwezig is voor de moederdieren om voldoende melk te produceren. Wanneer een kalf vroeger wordt geboren dan kost dit de moeder wat meer energie. Op zich geen probleem, gevolg is wel dat de volgende tochtigheid wat langer op zich laat wachten. Hiermee komt het volgende kalf het jaar erop dus wat later ter wereld. Gebeurt het omgekeerde, wordt een kalf midden in de zomer geboren, dan is er volop voedsel aanwezig en herstelt de koe juist sneller en komt de eerste tochtigheid eerder. En dus kan de koe inlopen. Vanaf beide kanten vindt er zo een druk plaats naar geboortes in het voorjaar, met een geboortepiek eind maart en in april.

Kalf wordt goed uit de wind gehouden door moeders

Tekst: Roeland Vermeulen, FREE Nature
Foto’s: Fokko Erhart, FREE Nature / Wildernisfoto (leadfoto: Eerste rode geus-kalf van het jaar in de Klompenwaard); Jan Putters, FREE Nature; Tanja de Bode, FREE Nature