Laatste zomereiken verliezen hun blad
De NatuurkalenderBericht uitgegeven door De Natuurkalender op zondag 6 december 2009
Momenteel laten de laatste zomereiken hun bladeren vallen. De zomereik is één van de laatste bomen die in de herfst zijn blad verliest. Begin december is echter ook voor deze boom laat. De meeste zomereiken verloren hun bladeren dit jaar in november zoals normaal is voor deze soort.
Een aantal mensen meldden afgelopen week nog hun eerste waarneming van ‘einde bladval bij de zomereik’ via www.natuurkalender.nl. De meeste waarnemingen kwamen echter al in november binnen. Tussen 11 en 20 november is ook de normale periode waarin deze boom zijn bladeren verliest. Wellicht heeft de zeer zachte november van dit jaar ervoor gezorgd dat sommige bomen hun bladeren nog iets langer lieten hangen. Naast boom kunnen zomereiken ook als hoge struik voorkomen; de bruingeworden bladeren van deze struikvormige zomereiken blijven vaak tot ver in de winter hangen.
De zomereik is de algemeenst voorkomende loofboom van Nederland. Vooral in de hogere delen van ons land wordt hij vaak als laanboom buiten de bebouwde kom aangeplant, omdat hij goed tegen harde wind kan. Ook in de rest van Europa is de zomereik een veelvoorkomende boom. Zijn verspreidingsgebied reikt van Ierland tot aan het Oeral gebergte. Alleen in de meest noordelijke en zuidelijke delen van ons werelddeel komt de boom niet voor. De zomereik kan ook het oudst worden van alle Europese boomsoorten: op sommige plekken staan exemplaren van wel meer dan 15 eeuwen oud.
Al eeuwenlang maken mensen dankbaar gebruik van zomereikenhout omdat het erg duurzaam is. Doordat het vrij hard is, is het uitstekend bouwmateriaal dat zelfs onder water lang goed blijft. Het wordt dan ook veel gebruikt in de scheepsbouw en voor sluizen; binnenshuis is het hout natuurlijk bekend van de onverwoestbare stoelen en kasten. Een nadeel van eikenhout is dat het heel langzaam groeit. Het duurt wel meer dan een eeuw voor een boom bruikbaar hout oplevert. Daarnaast geven zomereiken relatief weinig hout per oppervlakte eenheid. Hierdoor worden in productiebossen nu voornamelijk naaldbomen in plaats van zomereiken aangeplant.
Tekst: Sara Mulder, De Natuurkalender
Foto: Paul Busselen, K.U. Leuven - Campus Kortrijk
Bronnen: www.natuurkalender.nl en Nederlandse Oecologische Flora van Drs. E.J. Weeda en anderen.