Raam uit een bijenkast met stuifmeel, bijenpoppen (in verzegeld broed), honing en nog een paar bijtjes (de rest van de bijen is er even afgehaald zodat het broed en het stuifmeel beter te zien is)

Genoeg voedsel compenseert effect varroamijt op jonge bij niet

26-MRT-2013 - De varroamijt en gebrek aan voeding staan bovenaan de lijst van oorzaken voor bijensterfte. Nieuw onderzoek laat zien dat beide factoren ook grote invloed hebben op de groei van jonge bijen, maar ook dat voldoende voeding de negatieve effecten van de varroamijt niet kan compenseren.

Bericht uitgegeven door Bijen@wur, Wageningen UR [land] op [publicatiedatum]

De varroamijt en gebrek aan voeding staan bovenaan de lijst van oorzaken voor bijensterfte. Nieuw onderzoek laat zien dat beide factoren ook grote invloed hebben op de groei van jonge bijen, maar ook dat voldoende voeding de negatieve effecten van de varroamijt niet kan compenseren.

Een flink aantal factoren (stressoren) kan negatieve effecten hebben op de groei en ontwikkeling van jonge honingbijen. Factoren zoals ziekten en/of parasieten, voedselaanbod of -diversiteit, gewasbeschermingsmiddelen in het milieu, noem maar op. De varroamijt (Varroa destructor) in combinatie met één of meer andere stressoren wordt beschouwd als één van de belangrijkste oorzaken voor bijensterfte. De varroamijt parasiteert honingbijen vooral tijdens de verpopfase van de bij, waarbij de mijt eet van het bijenhemolymf (=bijenbloed).

Raam uit een bijenkast met stuifmeel, bijenpoppen (in verzegeld broed), honing en nog een paar bijtjes (de rest van de bijen is er even afgehaald zodat het broed en het stuifmeel beter te zien is) (foto: Coby van Dooremalen)

In een experiment is onderzocht wat het effect is van de beschikbaarheid van stuifmeel op de groei en het eiwitgehalte van jonge bijen die uitliepen met of zonder varroamijtbesmetting tijdens het verpoppen. Stuifmeel is voor jonge bijen erg belangrijk in de eerste acht tot tien dagen van hun volwassen leven omdat in die periode hun lichaamseiwitvoorraad voor de rest van hun leven wordt aangelegd. Stuifmeel is de enige bron van eiwit voor honingbijen. Ze gebruiken eiwit om larven en jonge bijen te voeren en het bepaalt hun levensduur (hoe meer eiwit, hoe langer de bij leeft).

Het experiment wees uit dat zowel een varroamijtbesmetting als een gereduceerde beschikbaarheid van stuifmeel de groei en eiwitopbouw van de jonge bijen beperkt. De beschikbaarheid van veel stuifmeel zorgde na één week eten niet voor compensatie van de negatieve effecten van de varroamijt op groei en eiwitopbouw. De varroamijt en gebrek aan voeding staan ver bovenaan de lijst van aan bijensterfte gerelateerde factoren. Dit experiment laat zien dat beide factoren substantiële effecten hebben op jonge bijen. Voldoende stuifmeel compenseert niet de achterstand in groei en eiwitopbouw veroorzaakt door de varroamijt.

Tekst en foto: Coby van Dooremalen, Bijen@wur.nl, Plant Research International, Wageningen UR