Pimpelmees VRIJ GEBRUIK

Ieder huisje heeft zijn kruisje

29-APR-2013 - Het ene nest is het andere niet. Nieuw Brits onderzoek toont aan dat mezen naar aanleiding van het gewijzigde klimaat een verkeerde nestbouwkeuze kunnen maken met mislukte broedpogingen tot gevolg. Een verhaal over isolatieproblemen en binnenhuisarchitectuur.

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie [land] op [publicatiedatum]

Het ene nest is het andere niet. Nieuw Brits onderzoek toont aan dat mezen naar aanleiding van het gewijzigde klimaat een verkeerde nestbouwkeuze kunnen maken met mislukte broedpogingen tot gevolg. Een verhaal over isolatieproblemen en binnenhuisarchitectuur.

Volgens een artikel verschenen in april in ‘The Biologist’, het tijdschrift van de ‘Society of Biology’, varieert de nestgrootte van vogels, afhankelijk van het weer. Auteur Dr. Charles Deeming schrijft dat nesten meer zijn dan een ‘kommetje’ voor de eieren en jongen . ‘Sinds enkele jaren zijn wetenschappers meer geïnteresseerd geraakt in nesten, met studies die gaan over nestmateriaal, bouwgedrag, thermische eigenschappen of het mogelijke gebruik van nesten als signaal naar partners. We hebben gerealiseerd dat de factoren die nestbouw bepalen complexer zijn dan we ooit dachten.’
Dr. Deeming bestudeerde de nesten van Kool – en Pimpelmezen op de Riseholme Park campus van de Engelse Lincoln universiteit en bracht aan het licht hoe deze nesten gebouwd worden en hoe ze functioneren. Individuele vogels kunnen elk jaar namelijk totaal verschillende nesten maken. Als het koud was op moment dat de vogel zijn nest afwerkte, werd meer materiaal aangebracht. Vermoedelijk moet het nest de vogel warm houden terwijl deze de eieren uitbroedt. En dus is een groter, warmer nest belangrijk om het vrouwtje warm te houden bij koud weer.

Pimpelmezen maken het ene jaar een warmer nest dan het andere (foto: Leo Janssen).

Maar klimaatveranderingen met onvoorspelbare weerpatronen verstoren dit gebeuren. Zowel in 2011 als in 2012 werden momenten van warm weer gevolgd door veel lagere temperaturen. In de gevolgde nestkasten bleek dit een vernietigend effect te hebben op het broedsucces. De vogels die aan het bouwen sloegen in de aanvankelijk warme periode maakten een licht, slecht isolerend nest. Als het weer vervolgens kouder werd, had dit minder warme nest een nadelig effect hebben op hun broedsucces.
Verder gebruiken vogels een heel gamma aan nestmateriaal, van plantmateriaal tot schaapswol. Maar met het veranderende klimaat kunnen sommige planten plaatselijk verdwijnen en zo ook het nodige basis nestmateriaal voor sommige soorten.

Om beter te begrijpen hoe klimaatswijziging de nestbouw beïnvloedt, en zo ook het broedsucces, is veel meer onderzoek nodig. Dr. Mark Downs van de Society of Biology besluit: "Klimaatwijziging heeft niet alleen een grote impact op onze ecosystemen en voedselproductie, maar de effecten ervan zijn complex en moeilijk voorspelbaar. Het is dus belangrijk om te bestuderen hoe organismen zich aanpassen aan de klimaatsveranderingen en op welke manier we deze effecten zo klein mogelijk kunnen houden."

Tekst: Karin Gielen, Natuurpunt Studie
Foto: Leo Janssen