Merel bij het water

Voorkom droogte én wateroverlast in de tuin

Vogelbescherming Nederland
6-MEI-2025 - Het is een gortdroog voorjaar, dus planten en vogels zwoegen. Maar, in de herfst valt de regen met bakken uit de lucht en overstromen de riolen. Voorkom daarom uitdroging en benut een teveel aan water zoveel mogelijk met deze watertuintips.

Bescherm je tuin tegen uitdrogen

Vóór je met water begint, kun je wat doen om te voorkomen dat de tuingrond uitdroogt. Plant bijvoorbeeld bodembedekkers, zoals kruipend zenegroen, penningkruid, of bosaardbei. Ze groeien onder de andere beplanting en vormen een soort afdeklaagje, waardoor water minder snel verdampt. Ook het strooien van boomschors of houtsnippers tussen de planten heeft dit effect.

Verdiep je verder in welke inheemse biologische planten je waar poot of laat je goed adviseren door een tuinvogelconsulent. Sommige planten gedijen in de zon, andere in de schaduw, sommige houden van nat, andere van droog. Staan ze op een 'natuurlijke' plek, dan hebben ze vaak minder hulp nodig.

Koop een regenton

Een regenton vangt het water op als het plenst en het riool het zwaar heeft. Hij bewaart het voor een droge dag, zodat je geen kostbaar, gezuiverd kraanwater hoeft te gebruiken voor het vogelbad en de planten. Regentonnen zijn te koop bij tuincentra en zelf te plaatsen. Handig: zet hem ergens op, zodat de gieter onder het kraantje past en doe er een deksel op zodat muggen geen kans krijgen om eitjes te leggen.

Goot, greppel of moeras

Als de regenton vol zit, overstroomt hij. Daarom zit bovenin een afvoerbuis, vaak toch weer naar het riool. Daar kan meer mee. Maak bijvoorbeeld een fraaie bakstenen goot van de regenton naar de vijver. Als ook die helemaal vol is, moet er natuurlijk wel een overloopje zijn naar een sloot of rioolput.

Een alternatief: leid de goot naar een lager stuk tuin, waar een klein moerasje mag ontstaan met salamanders, watermunt en libellen! Of, laat het water door een soort greppel stromen in plaats van een goot. Die staat dan soms droog en soms vol. Denk varens, wederik, egels.

Al die opties bieden gigantische mogelijkheden voor nieuwe soorten planten, insecten en vogels in de tuin. Laat alles op zijn beloop en kijk welke planten en dieren gedijen in deze omstandigheden.

Blauwe reiger bij vijver

Slim gieten

Samengevat: zorg dat je weinig hoeft te gieten en giet als het kan met water uit de regenton (of uit het bad van de kinderen (of jezelf) en douche zo kort als kan). Moet er toch schoon leidingwater aan te pas komen, giet dan slim. Dus: vroeg in de ochtend of laat in de avond als het koeler is en water minder snel verdampt.

En geef de planten liever in één keer goed veel water en dan weer dagen niets, dan iedere dag een klein beetje. Kleine beetjes zakken namelijk niet diep in de grond en daardoor maken de planten meer wortels in de bovenlaag. Niet handig want die wortels moeten juist ver de grond in om bij water te komen als het droog is. Met een flinke bups water die naar beneden zakt en dan weer droogte lijden, train je de planten om er beter tegen te kunnen.

Platte daken = 60 x De Hoge Veluwe

Ten slotte: heeft je huis, schuur of bijkeuken een plat dak? Briljant! Maak er dan – als het kan – een groen dak van, want dat is ideaal voor het opvangen en vasthouden van water. En dat zorgt in de zomer weer voor verkoeling.

Denk je eens in: alle platte daken van Nederland hebben samen een oppervlakte van ruim 60 keer het nationaal park De Hoge Veluwe! Een enorm leefgebied voor planten, insecten en vogels, waar je niets met water hoeft te doen! Wacht dus niet langer en maak met hulp van Vogelbescherming een groen dak.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Beeld: Koos Dansen