Drooggevallen poel

Kikkers op laag water

Stichting RAVON
5-JUL-2017 - Mei en juni waren droog, warm en zonnig. Uit het veld komen berichten dat veel poelen te vroeg zijn drooggevallen en een nieuwe generatie amfibieën als verloren moet worden beschouwd. Veel amfibielarven kunnen hun metamorfose tot jonge pad, kikker of salamander niet op tijd volbrengen. Kent u ook een drooggevallen poel, geef dit dan door op Poelen.nu.

De afgelopen decennia zijn enorm veel poelen aangelegd. Die zijn belangrijk voor libellen, amfibieën en veel andere soorten. Aangelegde poelen moeten echter actief beheerd worden, anders groeit de poel na een aantal jaren dicht en verlandt. Bij droog, warm en zonnig weer versnelt dit proces. Vanwege klimaatverandering zullen we de komende jaren in de zomer vaker te maken krijgen met extreme hoosbuien afgewisseld met perioden van extreme droogte. Daarom willen we een vinger aan de pols houden welke poelen vaak te vroeg droogvallen. Dan kunnen we stimuleren dat beheerders en vrijwilligers het poelenbeheer hierop (laten) aanpassen.

Voor deze groene kikkerlarve kan de droogte fataal worden, tenzij een hoosbui het waterpeil weer snel doet stijgen

Drooggevallen poelen doorgeven

Hoeveel poelen zijn er deze zomer drooggevallen? Dat willen we graag weten. Op Poelen.nu kunnen deze poelen worden doorgegeven. Het project Poelen.nu beoogt het beheer van poelen te stimuleren. Noord-Brabant loopt hierin voorop. Van de meer dan 5.000 poelen in Noord-Brabant zijn al 3.600 poelen opgenomen op de poelenkaart en van veel poelen is al informatie en een foto opgenomen.

Voorbeeld informatiekaart ingevoerde poel in Brabant

Effect droogval

Door het droogvallen van poelen kan de voortplanting van amfibieën mislukken, omdat de amfibieënlarven onvoldoende tijd krijgen om de metamorfose door te maken tot jonge pad, kikker of salamander. Amfibielarven kunnen van maart tot en met augustus in poelen rondzwemmen. Valt een poel voor die tijd droog, dan gaat er een nieuwe generatie verloren. Vooral soorten die wat later in het voorjaar hun eieren afzetten zoals groene kikkers, rugstreeppad en salamanders kunnen hier last van hebben. Alleen de rugstreeppad is daar deels op aangepast: deze kan versneld in metamorfose gaan wanneer de poel dreigt uit te drogen.

Zelfs voor deze rugstreeppadlarven was de droogval te snel. Deze generatie is verloren

Anderzijds is er ook een trend van een toenemend aantal, vaak exotische, vissen in poelen, zoals de zonnebaars. Vissen kunnen door predatie een sterk negatieve impact hebben op amfibieën. Amfibielarven zijn een eenvoudig en smakelijk hapje voor ze. Door droogval van een poel verdwijnen deze vissen weer, waarna amfibieën in het jaar daarop weer betere overlevingskansen hebben. Er kleven dus ook voordelen aan het droogvallen van een poel.

Meer informatie

Tekst: Frank Spikmans & Kris Joosten, RAVON
Foto’s: Jelger Herder (leadfoto: drooggevallen poel); Annemarie van Diepenbeek