Bron: Provincie Noord-Brabant

Wat gebeurt er als natuur plaats moet maken voor ruimtelijke ontwikkelingen?

Provincie Noord-Brabant
14-OKT-2025 - In Brabant verandert elk jaar veel in de omgeving. Ook in 2024 is er volop gebouwd: wegen, woonwijken, hoogspanningsstations en ruimte voor Defensie. Soms gaat dit ten koste van natuur. Dan moet er gecompenseerd worden met nieuwe natuur of met geld.

Brabant werkt aan het verbinden van alle natuurgebieden: het Natuurnetwerk Brabant. De gebieden worden verbonden door ecologische verbindingszones. Verbonden natuurgebieden zorgen ervoor dat dieren zich vrij kunnen verplaatsen. Het bevordert de biodiversiteit en het zorgt voor robuuste natuur die tegen een stootje kan. Als natuur binnen dit netwerk verdwijnt of wordt aangetast, moet dit worden hersteld om het geheel sterk en compleet te houden.

Natuur ergens anders terugbrengen

Het liefst wordt de aangetaste natuur ergens anders teruggebracht. Er wordt gekeken naar de grootte, type en kwaliteit van de natuur, zodat er vergelijkbare natuur terugkomt. Waar deze natuur terugkomt, wordt samen met de provincie bekeken. De nieuwe natuur moet er binnen drie jaar zijn.

Geld voor nieuwe natuur

Lukt het niet om de natuur ergens anders terug te brengen, dan wordt er geld betaald aan de provincie. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als er geen geschikte locatie is voor de nieuwe natuur. Hoeveel geld er betaald moet worden, hangt ook weer af van de grootte, het type en de kwaliteit van de natuur. De provincie zorgt met dit geld voor nieuwe of sterkere bestaande natuur, door middel van subsidies.

Er zijn twee vormen van subsidie:

  1. Een algemene subsidie, bijvoorbeeld de boscompensatiesubsidie. Daarmee kunnen andere organisaties geld krijgen om bossen aan te leggen.
  2. Een subsidie voor specifieke projecten, bijvoorbeeld voor het recroduct in Tilburg. Hoe de subsidies eruitzien is ieder jaar anders, afhankelijk van de hoeveelheid geld en hoe de natuur zich heeft ontwikkeld.

Van geld naar natuur

Vorig jaar is er ongeveer 39 hectare natuur in het Natuurnetwerk direct of indirect aangetast. Deze natuur is gecompenseerd met geld voor een bedrag van ruim vier miljoen euro. Vier organisaties gaan er met dit geld voor zorgen dat de 39 hectare natuur op een andere plek terugkomt. Dit zijn gemeente Den Bosch, gemeente Tilburg, waterschap Brabantse Delta en Brabants Landschap. Zij hebben allemaal verschillende plannen van aanpak gemaakt.

14,5 hectare nieuw bos in gemeente Tilburg

Een goed voorbeeld is het plan van gemeente Tilburg. In het gebied Zwaluwbunders gaan zij een klimaatlandgoed realiseren waar doelen voor natuur, water, landbouw en recreatie samenkomen. Een onderdeel daarvan is het aanleggen van een groot bos van 20 hectare. Hiervan komt 14,5 hectare bos in het Natuurnetwerk te liggen. Dit wordt betaald met een deel van de vier miljoen euro natuurcompensatie uit 2024. De rest van het plan wordt betaald door de gemeente zelf en andere partijen. Het bos komt in de stadsrand van Tilburg-Noord te liggen. Naast genieten van de mooie natuur, kun je er straks ook recreëren.

Samen maken we de natuur in Brabant sterker

Zo is de cirkel rond. Nieuwe ontwikkelingen gaan soms ten koste van natuur, maar samen kijken we naar mogelijkheden om die natuur terug te laten komen en het Natuurnetwerk te beschermen. Een sterk Natuurnetwerk Brabant is van groot belang voor een gezonde leefomgeving voor alle Brabanders. Voor nu en in de toekomst.

Tekst en beeld: Provincie Noord-Brabant