Opvallende resultaten paddenstoelenexcursies in Schoorl

Nederlandse Mycologische Vereniging
17-OKT-2019 - De extra paddenstoelenexcursies naar de duinen van de Baaknol te Schoorl van de afgelopen weken, trokken niet alleen veel geïnteresseerden, maar brachten ook nieuwe soorten paddenstoelen voor het gebied aan het licht. Belangrijk zijn de extra vindplaatsen van de zeldzame Geelroze vezeltruffel, maar ook de nieuwe vondsten van de Geelnetboleet en Smalsporige vaalhoed mogen er wezen.

In Noord-Holland kwam de regen met bakken uit de hemel. Op sommige plaatsen moesten noodpompen, inclusief de oude klassieke molens, worden ingezet om het waterniveau op een aanvaardbaar peil te houden. Door die overmaat aan hemelwater verschijnen er veel paddenstoelen, vooral op de hogere zandgronden, zoals de duinen. Zo waren er zelden zoveel prachtige Vliegenzwammen te bewonderen als de afgelopen twee weken. Zowel bij diverse naaldboomsoorten als bij berken, Beuken en populieren werden ze in groot aantal waargenomen. Door al die regen komen er wel veel paddenstoelen tevoorschijn, maar het aantal soorten valt meestal wel wat tegen. Als het aan de paddenstoelenexperts had gelegen, had het daarom ook wel wat minder gekund. 

Onderkant Geelnetboleet

In de Staatsbossen van Schoorl vonden vorige week achter elkaar een paar excursies plaats vanwege de extra activiteiten die voortvloeien uit de kapplannen van Staatsbosbeheer. Van deze excursies door de dennenbossen heeft iedereen genoten, al zou het alleen maar zijn vanwege de stilte. Door de dagelijkse grote regenkansen bleven veel mensen gewoon thuis, waardoor de excursiedeelnemers het rijk alleen hadden.

De Vliegenzwam was op de Baaknol massaal te vinden op de locaties met veel grondkorstmossen (Cladonia's) en jonge, uitgezaaide dennenbomen. Dit zijn restanten van een verdwenen milieutype 'Korstmos-Dennenbos' zoals je dat nog veel in Scandinavië ziet. Tussen de Vliegenzwammen stonden de schraalhanzen onder de paddenstoelen zoals de Gele ridderzwam (Tricholoma equestre; RL: Bedreigd) en Witbruine ridderzwam (Tricholoma albobrunneum; RL: Kwetsbaar). Op de verschillende locaties met Melkboleten (Suillus granulatus; RL: Bedreigd) stonden ook Koperrode spijkerzwammen (Chroogomphus rutilans; RL: Bedreigd). Bijzonder was de vondst van een aantal Geelnetboleten (Boletus appendiculatus; RL: Bedreigd). Deze soort is nieuw voor de Staatsbossen van Schoorl. Ze werden bij een aantal Zomereiken aangetroffen. Niet ver daarvandaan bevond zich een locatie met tientallen Muisgrijze ridderzwammen (Tricholoma terreum; RL: Bedreigd), maar die stonden weer bij (Zee)dennen.

Geelroze vezeltruffel

Onder diezelfde dennen werden enkele onbekende vaalhoeden aangetroffen, waarvan er enkele exemplaren werden meegenomen voor microscopisch onderzoek. Het bleek te gaan om een nieuwe Hebelomasoort voor de Staatsbossen van Schoorl, namelijk de Smalsporige vaalhoed (Hebeloma cylindrosporum; RL: Kwetsbaar). De meeste vaalhoeden lijken veel op elkaar. Waarschijnlijk kwam de Smalsporige vaalhoed hier altijd al voor, maar werd deze niet herkend. De meest bijzondere vondsten betroffen een aantal nieuwe locaties van de Geelroze vezeltruffel (Rhizopogon luteorubescens; RL: Kwetsbaar) en een klein truffeltje die werd aangetroffen in de door de regen weggespoelde strooisellaag onder de dennen van de Baaknol, namelijk Endogone flammicorone (nog geen Nederlandse naam). Dit truffeltje werd vorig jaar al ontdekt, maar is nu wetenschappelijk erkend als nieuwe soort voor Nederland. De Baaknol wordt door vele mycologen gezien als mycologisch het meest bijzondere dennenbos van ons land. Een stikstofarm monument in een grotendeels overbemest land.

Koperrode spijkerzwam

Tekst: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Leonard Minkema (leadfoto: Endogone flammicorone); Mariska Scholten; Piet Brouwer