Natuurjournaal 21 september 2023

Vandaag is officieel de eerste dag van de herfst, maar de klimop staat overal op het punt in bloei uit te barsten. Dat betekent nog een overdadig buffet voor allerlei insecten: het is vaak een enorm gezoem bij een bloeiende klimop! De bloemen staan in bolvormige schermen, elk ‘bolletje’ is een bloem. De meeldraden met geel stuifmeel steken uit, de kleine bloemblaadjes zijn groen. Niet zo opvallend dus, maar in dit jaargetijde hoeven ze met niet veel andere bloemen te concurreren voor de bestuiving. Tot eind oktober bloeit klimop volop, en zelfs tot in december kun je nog wel een bloeiende struik tegenkomen. Let ook eens op de bladeren, dan zie je dat die aan de bloemstengels een andere vorm hebben. Het blad blijft de hele winter groen: klimop is één van de slechts drie inheemse loofhoutsoorten die hun blad niet laten vallen.

Het is het begin van de piepertijd – en dan hebben we het natuurlijk niet over aardappels – nu elke ochtend honderden graspiepers door Nederland vliegen. Vroeger was het hier een hele algemene broedvogel, nu zien we tijdens de vogeltrek nog grote aantallen uit Scandinavië komen. Dat trekken doen ze het liefst ’s ochtends, de rest van de tijd vind je ze vooral in open landschappen zoals in de duinen. Graspiepers zitten vaak op de grond, op het draad van een hekje of boven in een bosje. Het is onze meest algemene pieper, en eigenlijk een vogeltje zonder opvallende kenmerken. Ze zijn gestreept op de borst en van de boompieper te onderscheiden door de roep – bovendien zit die laatste liever in bomen. Vanaf nu zul je steeds meer graspiepers zien tot het hoogtepunt van de trek rond half oktober. Daarna blijven er veel de hele winter hangen, tenzij het hier heel koud wordt.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto’s: Ed Stikvoorts, Saxifraga; Henk Baptist, Saxifraga