Natuurjournaal 28 mei 2025

Naar een bloeiende gewone vlier hoef je niet lang te zoeken. Hun grote witte bloemschermen kan je nu overal tegenkomen, want de gewone vlier stelt maar weinig eisen aan zijn leefgebied. Ze komen dan ook veel voor in stedelijke omgeving, waar ze zelfs in dakgoten groeien. De bloeiwijze van de vlier is een schermvormige tros, die ook wel tuil wordt genoemd. Het onderscheid is dat bij een tuil de lengtes van stelen allemaal verschillend zijn, terwijl in een echt scherm sprake is van ‘stralen’, die allemaal uit één punt komen. De witte bloemen worden gebruikt om drankjes van te maken zoals limonade en thee, en ze zijn ook lekker in pannenkoeken. Ook de bessen zijn eetbaar. De groene delen van de vlier zijn giftig, er zit cyaan in. Daarom wordt het groen van de plant niet gegeten door dieren, alleen edelherten kunnen deze plantendelen wel verteren.

Als je een vliervlinder hebt gezien, kan het soms even duren voordat je de naam hebt gevonden. Want al lijkt deze vlinder op een dagvlinder, vliervlinders zijn uitsluitend ’s nachts actief. Deze grote nachtvlinders komen op licht af, dus je hebt kans om ze bij je buitenlamp of tegen een verlicht raam aan te treffen. Als ze net uit de pop komen, zijn vliervlinders citroengeel, maar na een aantal dagen worden ze steeds witter. Er lopen een aantal dwarslijnen over de vleugels, een goed kenmerk. Vliervlinders zelf hebben weinig met de vlier, het zijn de rupsen die van de plant eten. Ook de wetenschappelijke naam verwijst daarnaar: sambucaria komt van Sambucus, het plantengeslacht vlier.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Beeld: Hans Dekker, Saxifraga; Peter Meininger, Saxifraga