Brileider, 9 oktober 2025, nog niet in prachtkleed. Texel - Waddenzee - Wagejot (NH)

Natuurjournaal 23 oktober 2025

Nature Today
23-OKT-2025 - Over brileiders en giervalken: Texel is twitching.

Vogelaars – en mogelijk iedereen in hun omgeving – weten het: de brileider is er weer op Texel! Er zijn momenteel al zo'n 5000 waarnemingen van deze vogelsoort ingevoerd op Waarneming.nl en ze zijn allemaal van dit jaar. Afgelopen januari werd de brileider voor het eerst gezien en begin oktober kwam hij terug. Mensen uit binnen- en buitenland zwermen naar onder andere Wagejot en IJzeren Kaap om dat met eigen ogen te zien en veel plaatjes te schieten. De brileider is geen vogel, het is een beleving, zo wordt een glimp van de watervogel poëtisch omschreven. Geen wonder: brileiders zijn vogels uit Alaska en Siberië. Zo ver uit de richting is een waarneming zeer zeldzaam. In de winter zwemmen brileiders met duizenden bij elkaar in wakken in de Beringzee. Zo voorkomen ze dat het zeewater bevriest en kunnen ze blijven duiken naar schelpdieren. Het brileidermannetje dat momenteel voor de Texelse kust zwemt, is nog aan het ruien van zijn eclipskleed naar zijn prachtkleed. Nog niet in vol ornaat dus, maar dat maakt voor deze beroemdheid niet uit: de brileider is er weer en dat bezorgt veel mensen vreugdevolle momenten, lekker buiten, in de natuur.

Giervalken 'slaan' vooral vogels voor het ontbijt

Ook de giervalk op Texel brengt heel vogelland in opschudding. Dit jaar is niet de eerste van waarnemingen in Nederland, maar een bezoek van deze roofvogel is zeker bijzonder. De giervalk is de grootste valk van Europa. Hij broedt, net als de brileider, in arctische streken, maar dan iets ‘dichterbij’, in het noorden van Scandinavië, IJsland en Groenland. Giervalken maken er een spelletje van: ze bestrijken grote gebieden en kunnen dagenlang in een gebied verdwenen zijn, om dan plots weer op te duiken. Genoeg om de enthousiaste vogelaar een tijdje in de ban te houden.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Peter de Man, Waarneming.nl (leadfoto: Brileider op Texel, Wagejot, Waddenzee. 9 oktober 2025)