Groene krabspin bestuiver van orchidee?

2-AUG-2011 - De Belgische arachnologische vereniging ARABEL ontving onlangs een foto waarop een krabspin is te zien die pollen meedraagt van een Grote keverorchis. Aangezien deze spinnen uitsluitend bekend staan als predator, kan het detectivewerk beginnen...

Bericht uitgegeven door Arabel op [publicatiedatum]

10 juni 2010, tegen de middag. De Franse amateur-natuurfotograaf Henri Maleysson wandelt door de ijle ondergroei van een bos in Blavozy (Frankrijk) op een hoogte van 740 meter. Die ondergroei bestaat uit een mengeling van den en eik en bevindt zich op een kalkbodem waarop verschillende soorten orchideeën groeien. Eén van die soorten is de Grote keverochis. Bij het nader bekijken van zo'n orchidee, merkt de heer Maleysson een spin op. Het gaat duidelijk om een Groene krabspin (Diaea dorsata). 

Groene krabspin met vooraan de kop pollen van Grote keverorchis (foto: Henri Maleysson, ARABEL-beeldbank)

De spin blijkt pollen van de orchidee mee te dragen. Dat is op zich niet bijzonder aangezien de pollen kleefstof bevatten en dus elke ongewervelde die zich op de bloem beweegt, drager kan zijn van deze pollen. Wat wel bijzonder is, is dat de krabspin de pollen meedraagt op de plaats waar ook actieve bestuivers zoals hommels de pollen oplopen. Dat is bij deze orchidee namelijk vlak boven de monddelen waar ze vastgekleefd raken wanneer die in de bloem worden gebracht in de hoop nectar te vinden. Niet-actieve bestuivers die drager worden van orchideeënpollen dragen die veelal mee op willekeurige lichaamsdelen, zoals de dekschilden van lieveheersbeestjes die op zoek zijn naar prooi.

Krabspinnen weven geen web, maar zijn wat men noemt "afwachtende jagers". Zij zetten zich op een strategisch plaatsje en wachten daar vaak uren bewegingsloos tot er een insect in de onmiddellijke omgeving komt, om dan krachtig toe te grijpen.

Liep deze spin de pollen op terwijl ze in de bloem kroop op zoek naar een schuilplaats? Misschien is er sprake van een wel heel toevallige overdracht van de pollen via een prooi die de spin verorberde. Of was ze toch op zoek naar nectar en kreeg ze daardoor de pollen op de "normale" manier opgekleefd?

Gevallen van het actief opzoeken van plantaardig voedsel zijn zeldzaam in de spinnenwereld. Van enkele springspinnen is bekend dat zij nectar of plantenonderdelen effectief zoeken en verorberen. Het drinken van nectar, veelal geproduceerd in extraflorale nectarklieren van planten, werd verder vastgesteld bij leden van spinnenfamilies zoals de Krabspinnen en Spoorspinnen. Ander "herbivoor spinnengedrag" betreft vooral het eten van vastklevende pollen als onderdeel van het verorberen van een web (meestal wielweb) vooraleer het wordt vervangen door een nieuw exemplaar.

Tekst: Koen Van Keer, Belgische arachnologische vereniging, ARABEL
Foto: Henri Maleysson, ARABEL-beeldbank