buxusmot - primair

Is de buxusmot op haar retour?

De Vlinderstichting
5-AUG-2019 - Vorig jaar stond de buxusmot in de tuinvlindertelling op plaats zeven. Er werden toen in de tuinen meer dan 4000 van deze exoot gemeld. Dit jaar stond de soort niet eens in de top 25, met nog geen 300 meldingen. Hoewel de buxusmot ook in augustus veel wordt gezien, lijkt het er toch op dat er dit jaar veel minder zijn dan vorig jaar.

De meeste buxusmotten zijn wit met een donkere randDe buxusmot (Cydalima perspectalis) komt uit Azië (Japan, Zuid-Korea, China). Vermoedelijk is deze nachtvlinder rond 2005 in Duitsland geïntroduceerd via de import van Buxus uit Azië. In 2007 werd hij voor het eerst in Nederland gesignaleerd. De eerste jaren was hij alleen in het westelijk rivierengebied aanwezig; inmiddels heeft hij zich flink uitgebreid. Vorig jaar was de uitbreiding explosief: toen werden in alle provincies buxusmotten gezien. Het zwaartepunt viel in het zuidelijke deel van Nederland: grofweg ten zuiden van de lijn Alkmaar-Winterswijk. Dit jaar is de soort lang niet zo talrijk. In de eerste zeven maanden zijn er slechts 700 waarnemingen in de NDFF aanwezig, terwijl dat er in dezelfde periode van 2018 meer dan 1800 waren. Vooral in het zuiden van het land lijkt de buxusmot te verdwijnen.

Een kaartje met de waarnemingen in 2018 (groen), en 2019 tot 31 juli (rood)

Soms zie je ook de bruine vorm van de buxusmotDat de soort achteruit zou gaan was wel verwacht, want de rupsen zijn gespecialiseerd op buxus. Na de grote uitbreiding vorig jaar, toen veel buxusstruiken helemaal door rupsen werden kaalgevreten, is deze struik op veel plekken verwijderd en vervangen door andere soorten. Er is gewoon minder buxus aanwezig en de buxusmot heeft daarmee haar eigen voortbestaan op het spel gezet. Ook zien we dat steeds meer andere dieren de rups van de buxusmot als voedsel hebben ontdekt. Vooral vogels zijn geduchte rupseneters en ook dit zal hebben meegeholpen aan de achteruitgang. Of de ‘plaag’ van deze invasieve exoot nu over is, kan nog niet gezegd worden. In augustus en september vliegt er nog een generatie. Hoe groot deze zal worden, is nu nog niet te zeggen. We vragen wel iedereen om waarnemingen van de buxusmot door te geven, zodat we goed de vinger aan de pols kunnen houden. Doorgeven kan via de portalen van Waarneming en Telmee; tuinwaarnemingen kunt u melden via de Jaarrond Tuintelling. Meer informatie over invasieve exoten vindt u op deze website.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Kaart: NDFF