Russula integra nu ook in Nederland

Nederlandse Mycologische Vereniging
11-NOV-2020 - Al in 2017 werden in Twente russula's gevonden bij beuken en beukenopslag, die voor de Gewolkte russula werden aangezien. Door middel van nader microscopisch onderzoek werd van een in 2019 vers verzameld exemplaar echter vastgesteld dat het Russula integra betreft; een soort die in Nederland nog niet eerder was waargenomen. Recent is de determinatie met behulp van DNA-onderzoek bevestigd.

Een groep mycologen is in 2019 begonnen met het verzamelen van russula's voor het russulaproject ten behoeve van de Flora Agaricina Neerlandica. In dat jaar werden langs de Grote Looweg op het landgoed Twickel bij Delden door een lid van deze projectgroep grote russula's met een hoed tot wel twaalf centimeter doorsnede en gele lamellen aangetroffen. Al in 2017 werden vergelijkbare exemplaren voor het eerst daar gevonden en die werden toen voor de Gewolkte russula (Russula brunneoviolacea) aangezien. 

Russula integra

Determinatie

Het sporenpoeder van de in 2017 verzamelde exemplaren was echter te donker voor de Gewolkte russula. Voor de determinatie van russula's is naast de kleur van het sporenpoeder ook microscopisch onderzoek van belang. Bij dat laatste wordt onder andere gekeken naar de afmetingen en ornamentatie van de sporen en de structuur van de hoedhuid. 

Ook de bomen in de buurt kunnen een rol spelen bij de determinatie omdat russula's soms specifiek met bepaalde boomsoorten ectomycorrhiza's (een samenlevingsverband tussen boom en schimmel) vormen. Doordat er zowel den (Pinus) als beuk (Fagus) in de buurt stonden, was niet duidelijk welke boomsoort de gastheer was, of dat ze dat misschien wel allebei waren. Ook de literatuur is op dat punt niet helemaal duidelijk. Russula integra wordt vooral gemeld in associatie met naaldbomen, maar er zijn ook meldingen van deze russulasoort in de buurt van de combinatie van beuk en den.

Groepjes paddenstoelen langs het fietspad bij beuken en beukenopslag. Op de achtergrond rechts is een den te zien

Al met al leek Russula integra de beste kandidaat, maar die was nog nooit eerder gemeld voor Nederland. Recent DNA-onderzoek bij het Naturalis Biodiversity Center heeft echter uitgewezen dat het inderdaad wel Russula integra betreft. In Vlaanderen is het al een erkende soort en heeft daar de naam Glanzende russula gekregen. Wij vinden deze naam echter niet karakteristiek voor Russula integra omdat veel russula's glanzen en genoemde soort eerder een matte glans heeft.

Tekst: Jisk Holleman, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Jisk Holleman; Riet van Oosten