Hypochaeris radicata. Gewoon biggenkruid

Natuurjournaal 9 juli 2025

Nature Today
9-JUL-2025 - Biggenkruid en Varkensgras op de stoep.

Gewoon biggenkruid is op veel plaatsen nu in bloei te vinden: tussen de stoeptegels, in bermen, op graslanden of in tuinen. De soort komt overal in Nederland zeer algemeen voor. Door de diepe penwortel is Gewoon biggenkruid in staat om in de zomer op drogere gronden te bloeien. Biggen wroeten en eten deze wortel graag, vandaar de naam. De vertakte bloeiwijze van Gewoon biggenkruid is – net als van alle andere soorten uit de composietenfamilie – een hoofdje waarop tientallen kleine bloemen ingeplant staan. Elk ‘kroonblad’ is eigenlijk een aparte bloem, te zien aan het setje vergroeide meeldraden met een stijl dat elk los 'kroonblaadje' heeft. De kelkbladen zijn haarvormig en worden pappus genoemd. Als het zaad rijp is, groeit dit uit tot vruchtpluis dat helpt bij de windverspreiding van de zaden.

Varkensgras is geen echt gras, maar behoort tot de duizendknoopfamilie

Varkensgras, ook nog wel Gewoon varkensgras genoemd, is een echte tredplant: hij kan goed tegen betreding. Je vindt hem dan ook op de stoep en op parkeerterreinen. Het is een pioniersoort die zeer algemeen in Nederland voorkomt op voedselrijke plekken. Ondanks de naam is het geen gras, maar behoort de plant tot de duizendknoopfamilie, net als bijvoorbeeld Zuring en de Japanse duizendknoop. Deze familie is te herkennen aan het zogenoemde tuitje op de plek waar het blad op de stengel staat. De bloemen van Varkensgras bestaan uit vijf vergroeide bloemdekbladen die groenachtig of roze zijn, met een witte rand. Vroeger, toen de varkens nog los over het boerenerf liepen, aten ze naast grassen ook Varkensgras, wat de naam verklaart.

Tekst: Marco Wind, Nature Today
Beeld: Jan van der Straaten, Saxifraga; Peter Meininger, Saxifraga