Natuurjournaal 28 juni 2023

Sint-Janskruid is echt een zonnige zomerplant: de dooiergele bloemen zijn eind juni te zien. Vandaar de naam: de plant is vernoemd naar Sint-Jan, die op 24 juni zijn naamdag heeft. Ze staan altijd in de zon, bijvoorbeeld in graslanden of de rand van een akker, struweel of bosje. Het is een beetje een struikachtige plant die zeker een halve meter hoog wordt. Bovenin vertakken de stengels tot een tuil van bloemen. Veel soorten vee eten de plant niet en de harde stengels leveren minderwaardig hooi op. Vandaar de familienaam hertshooi: ‘hard hooi’. Maar Sint-Janskruid was vroeger wel een veelgebruikt geneesmiddel en bosjes ervan werden ook opgehangen om de duivel te verjagen. Duivelskruid of jaag-de-duivel zijn andere namen. De vertoornde duivel prikte daarom gaatjes in het blad. Als je een blaadje tegen het licht houdt, zie je ze. Het zijn geen echte gaatjes, maar doorschijnende olieklieren.

Dit voorjaar liepen de eiken al vroeg uit, en begonnen de rupsen van de eikenpage dus al iets eerder dan normaal met eten. Veel eikenpages zijn nu dan ook al verpopt tot vlinder. Ze zijn er dus al vroeg bij dit jaar, en dat gebeurt door warme lentes steeds vaker. Terwijl eikenpages vroeger vanaf juli werden gezien, vliegen ze tegenwoordig vaak al eind juni. Als boombewoners zijn ze niet heel makkelijk te zien, maar een verrekijker (of boomhut) kan helpen. Hoog in grote eiken die op zonnige plekken staan, fladderen de zilverige eikenpages rond. Vooral ’s avonds kunnen er hele groepjes zijn. Ze leven van honingdauw en komen alleen bij hitte en droogte naar de grond om water te drinken.

Tekst: Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto’s: Jan van der Straaten, Saxifraga; Arthur van Dijk, Saxifraga