De natuur als bondgenoot om drinkwater te maken
PWNSoms is de oplossing voor een probleem eigenlijk heel logisch en zelfs voor de hand liggend. Dat is voor PWN het geval met het maken van een ‘klimaatbuffer’ in het IJsselmeer bij Andijk. De centrale gedachte? Gebruik de kracht van de natuur in het zuiveren van IJsselmeerwater. Zodat er daarna eenvoudiger betrouwbaar drinkwater van gemaakt kan worden. En waarom is dit zo voor de hand liggend? Omdat PWN aan de andere kant van de provincie al sinds jaar en dag de zuiverende kracht van de duinnatuur inzet voor het maken van drinkwater. Zorgen wij goed voor de natuur, dan zorgt de natuur goed voor ons.
Hoe werkt de Klimaatbuffer IJsselmeer?
Hiervoor is wat uitleg nodig. Voldoende en betrouwbaar drinkwater maken wordt steeds moeilijker. We nemen vervuild IJsselmeerwater in en met gebruik van steeds meer energie, technologie en chemicaliën maken we er drinkwater van. Dit komt omdat er steeds meer stoffen uit het IJsselmeerwater gehaald moeten worden. Deze stoffen komen bijvoorbeeld door lozingen in het oppervlaktewater. In hete, droge zomers neemt het zoutgehalte toe en ook algenbloei levert dan een extra uitdaging op in de waterzuivering. Het gevolg is dat PWN steeds meer geavanceerde zuiveringsstappen moet toevoegen en de inspanningen om betrouwbaar drinkwater te maken steeds groter worden. Die negatieve trend moeten we doorbreken en dat kan met de aanleg van de Klimaatbuffer.
Wat zijn de voordelen van de Klimaatbuffer?
Waar nu harde dijken de overgang vormen, komt straks tussen het IJsselmeer en de voorraadbekkens bij Andijk een uitgestrekt natuurgebied. Dat natuurgebied zuivert het IJsselmeerwater voordat het de voorraadbekkens instroomt. En dat biedt veel voordelen.
- De natuur als bondgenoot. IJsselmeerwater stroomt eerst door een uitgestrekt natuurgebied en komt daarna via het innamepunt in Andijk voorgezuiverd de voorraadbekkens in. Daarna is minder zuivering nodig om er betrouwbaar drinkwater van te maken. Het maken van drinkwater wordt hierdoor duurzamer en geeft minder milieubelasting.
- De klimaatbuffer heeft natuurlijke oevers in plaats van harde dijken. De klimaatbuffer zuivert niet alleen ons drinkwater. Het versterkt de ecologie en biodiversiteit van het IJsselmeer: er komen meer planten, meer vogels, meer vissen. Dat is belangrijk, want het IJsselmeer als natuurgebied is de bron van ons drinkwater. Zorgen wij goed voor de natuur, dan zorgt de natuur goed voor ons.
- De klimaatbuffer als veilige watervoorraad. Met de aanleg van de klimaatbuffer wordt de voorraad in de spaarbekkens om drinkwater van te maken vergroot van vijf dagen naar twee maanden. Meer water op voorraad maakt ons minder kwetsbaar voor de gevolgen van weersextremen, klimaatverandering en de wisselende kwaliteit van het IJsselmeerwater. Daarnaast betekent een grotere waterbuffer bij PWN dat er in droge perioden meer water beschikbaar is voor andere gebruikers van IJsselmeerwater zoals de landbouw.
- Met de klimaatbuffer brengen we een toegankelijk buitendijks natuurgebied terug in Andijk waar dit ooit al aanwezig was (de 'Slibbert') voordat PWN op deze plek begon met drinkwaterproductie.
Onderzoek LIFE WATERSOURCE
Om nu alvast kennis en inzicht te verzamelen over de werking, effecten en haalbaarheid van de Klimaatbuffer IJsselmeer zijn we onlangs gestart met het LIFE WATERSOURCE-project. We maken op kleine schaal een demonstratiemodel op onze productielocatie in Andijk. De ervaringen die we hiermee opdoen, gebruiken we in de verdere ontwikkeling van de Klimaatbuffer. Het LIFE WATERSOURCE-project duurt vijf jaar en wordt mede gefinancierd door de Europese Unie.
Wanneer is de Klimaatbuffer IJsselmeer klaar?
Het aanleggen van een klimaatbuffer kost veel tijd. De voorbereidende fase is nu gestart. Dat betekent dat op een rijtje wordt gezet wat het project kost, hoe het eruit moet komen te zien en hoe we onze omgeving hier op de beste manier in kunnen betrekken. Voor de zomer beslissen we of we naar de volgende stap in het proces gaan. In deze tweede fase staat vooral het aanvragen van de benodigde vergunningen centraal. Het is nog niet precies te zeggen, maar als alles goed verloopt, kan in 2030 gestart worden met de aanleg, die vervolgens ruim twee jaar duurt.
Meer informatie
Tekst en foto's: PWN (leadfoto: impressie van de Klimaatbuffer)