Gestreepte pijlstaart - primair

Zeldzame vlinder uit Zuid-Europa gezien: gestreepte pijlstaart

De Vlinderstichting
5-JUN-2025 - Vorige week werden een aantal nachtvlinderliefhebbers, die nachtvlinders onderzoeken met een lamp en laken of met een vlinderval, verrast door een bijzonderheid. Zij zagen een gestreepte pijlstaart, een spectaculaire nachtvlinder uit Zuid-Europa. Het is een zeldzame trekvlinder, waarvan slechts tientallen waarnemingen bekend zijn in ons land.

De gestreepte pijlstaart is een grote vlinder, met een voorvleugellengte van 33 tot 42 millimeter. Het is een bruinige tot olijfgroene pijlstaart met een smalle lichte diagonale band en opvallende witte aders op de voorvleugel. Ook de twee witte 'lussen' aan de bovenzijde van het borststuk vallen op.

Er zijn al meer dan tien gestreepte pijlstaarten gemeld de afgelopen dagen

De gestreepte pijlstaart is een zeldzame trekvlinder waarvan slechts tientallen waarnemingen bekend zijn. In 2002 waren er relatief veel waarnemingen, vooral op de Zeeuwse eilanden. Ook daarna zijn er jaren dat er een of meerdere gestreepte pijlstaarten worden gezien. In 2011, 2012 en relatief veel uit 2016 en 2022. Ook in 2025 zijn er al op tien plekken gestreepte pijlstaarten gemeld.

De eerste melding was op 31 mei in Heemstede (NH) en later ook in het nabijgelegen Haarlem. Op 1 juni werd de vlinder op vijf locaties gemeld, Klein Valkenisse en Hulst in Zeeland, IJmuiden (NH) en Voorschoten (ZH). Al deze plekken zijn in het westen van het land, maar ook op 1 juni werd er een gemeld uit Culemborg (GD) en op 2 juni een uit Haaksbergen (OV). Op 3 juni waren er meldingen uit Oost-Souburg en Kwadendamme (ZL), Haarlem en Utrecht. Op 4 juni kwamen daar Brielle (ZH), Hoensbroek en Maastricht (LI) en Renkum en Ubbergen (GD) bij.

Gestreepte pijlstaarten zijn ook wel overdag actief, zoals hier nectar drinkend met de lange roltong

Gestreepte pijlstaarten vliegen vooral in de schemering en net voor zonsopkomst. Ze bezoeken bloemen en komen op licht. Maar deze pijlstaart is ook overdag actief. Zo kun je hem zien als hij vliegend voor een bloem hangt, om daar, met de lange roltong, nectar uit te zuigen. Er zijn twee rupsenvondsten bekend uit Nederland. De waardplanten, waar de rups op is gespecialiseerd, zijn wilgenroosje, walstro, weegbree, zuring, wijnstok en fuchsia. De rups verpopt zich in een losse cocon op de grond. De soort is niet in staat om in Nederland te overwinteren.

De komende dagen is er kans op nieuwe waarnemingen. Als u er eentje tegenkomt, geef dat dan door via Waarneming.nl, Telmee of, als het in de tuin is, via de Jaarrond Tuintelling.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting