Natuurjournaal 12 september 2025

Vogelwikke behoort tot hetzelfde geslacht (Vicia) als de tuinboon. Wij kunnen de zaden uit de peulen van vogelwikke niet eten, vogels eten ze wel. In bermen en graslanden slingert vogelwikke zich overal omheen. De plant heeft naburige planten nodig om zich omhoog te werken, richting het zonlicht. Op deze manier kan het maar liefst twee meter hoog worden. Vogelwikke trekt zich aan andere planten op met de ranken aan de toppen van de veerdelige bladeren. De plant bloeit van juni tot in september, met grote trossen paarsblauwe bloemen. Het is een mooi gezicht, hoe die overal in de vegetatie opduiken. Alleen bijen met lange tongen kunnen diep in de bloemen bij de nectar komen en de bloemen bestuiven. Dat neemt niet weg dat ook bijen of hommels met korte tongetjes van de zoete drank snoepen. Ze kunnen er alleen niet bij ‘zoals het hoort’, dus bijten ze een gat in de bloemkroon en bestelen de plant! En je begrijpt: als er eenmaal een gat in een bloem zit, gaan volgende bloembezoekers óók voor de makkelijke weg.

Nog zo’n algemene plant in Nederland is weegbree, of eigenlijk is het niet één plant, er zijn meerdere soorten van, zoals grote, smalle en ruige weegbree. Het zijn zogenaamde tredplanten: ze laten gewoon over zich heen lopen. De bladeren liggen in een rozet op de bodem. Niet verwonderlijk, zo ontstaat er ook niet veel schade door vertrapping. Alleen de aarvormige bloeiwijzen steken omhoog. De naam 'weegbree' is een samentrekking van 'weg' en 'breed', en betekent zoiets als 'plant die aan de wegen groeit en over een groot oppervlak woekert'. De oude beschrijving geldt voornamelijk voor grote weegbree, die op veelbetreden terreinen overal voet aan de grond zet. Het sap van deze plant kan je ongemak verlichten nadat je door de brandnetels hebt gelopen. Je hoeft alleen even met een blad over de aangedane plek te wrijven om het effect van de brandharen te neutraliseren. Toch handig dat grote weegbree zo vaak in de buurt groeit – net als brandnetels, overigens.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Peter Meininger, Saxifraga; André Biemans