Natuurjournaal 16 september 2025

Ze zijn beide in en rond de sloot te vinden, krijgen het ook weleens met elkaar aan de stok, en worden vaak door elkaar gehaald. Want is het nu een waterhoen of een meerkoet? Of zijn het allemaal ‘waterkipjes’? Beide vogelsoorten behoren tot de rallen (Rallidae). Je zou het niet meteen zeggen, maar rallen worden taxonomisch gezien ondergebracht bij de kraanvogelachtigen en zijn dus verwant aan kraanvogels. Wat ze allemaal gemeen hebben is bijvoorbeeld het ontbreken van een krop, een uitstulping van de slokdarm, in hun verteringsstelsel. Ze kunnen voedsel dat ze hebben doorgeslikt niet bewaren, het gaat van de slokdarm meteen de maag in.

Een volwassen meerkoet heeft een wit schild op de kop, een waterhoen heeft een rood met gele snavel en een rode bles. Bij waterhoenen zijn de witte signaalvlekken op het achterste (de onderstaartdekveren) vaak zichtbaar, omdat ze hun staart omhooghouden. Ze dienen onder andere als baken voor hun kuikens, die zo dicht achter ze kunnen blijven. Beide vogels hebben poten met ellenlange tenen, echte moeraspoten. Ze zorgen voor oppervlaktevergroting, zodat de vogels niet snel door drijvende vegetatie zakken en makkelijk over riet en andere oeverbegroeiing kunnen klauteren. Je zou ze met sneeuwschoenen kunnen vergelijken. Meerkoeten hebben ook nog gelobde tenen, een soort halve zwemvliezen. Je kan vaak genoeg observeren hoe snel ze ermee kunnen zwemmen, als ze weer eens verhaal komen halen bij iemand in hun sloot die ze ergert.  

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Theo Verstrael, Saxifraga; Piet Munsterman, Saxifraga