Natuurjournaal 31 oktober 2025

Verschillende versies van een bedacht monster in een nieuwe horrorfilm? Nee hoor, zeeprikken zwemmen gewoon in de Noordzee. Zeldzaam zijn ze hier wel. Van de vele groepen kaakloze vissen die ooit geleefd hebben, zijn prikken (en slijmprikken) de enige nog levende vertegenwoordigers. Ze hebben geen ruggengraat. Het zijn dus geen gewervelde dieren en daarmee ook geen echte vissen. Ze horen bij de familie van de rondbekken of Cyclostomata. Met hun schrikwekkende bek zetten ze zich als parasiet vast op verschillende gastheren. Er zit een speciale ‘adem’-opening op de kop, waardoor vers water langs de kieuwspleten kan stromen, terwijl de prik vastzit en lichaamssappen drinkt. Betekent dit dat je nooit meer een teen in zee steekt na het zien van deze schatjes? Dat loopt wel los: zeeprikken houden het liever bij kabeljauw, zalm, makreel, haaien, en zelfs dolfijnen.

Goh, wat een leuk, kleurig discoslakje, met die vrolijke steeltjes. Tsja, dit hoort dus niet: barnsteenslakken met van die gezwollen, groengestreepte oogstelen zijn geïnfecteerd met de oogsteelslakkenworm. Ze pulseren vaak ook nog, een akelig gezicht. Deze lugubere parasiet groeit in een slak en steekt, als hij klaar is voor gastheer nummer twee, een of beide broedzakken in een of beide oogstelen. Het doel is in het maagdarmstelsel van een vogel te belanden, zodat de worm zich in diens cloaca kan nestelen. Ieder zijn meug. De arme barnsteenslak is slechts een vervoermiddel en lokaas geworden voor het snode plannetje van de worm. Zijn oogstelen lijken nu kronkelende rupsen. Als een zombie laat de slak zich leiden naar plekken waar hij meer opvalt voor vogels, zodat hij wordt opgegeten. Op sommige dagen moet je gewoon even dankbaar zijn dat je geen barnsteenslak bent.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Fernando Losada Rodríguez, CC BY-SA 4.0; Ab H. Baas, Saxifraga