Getijgerde lijmspuiter

Wie wil er nu geen Getijgerde lijmspuiter in huis?

26-NOV-2011 - Maar weinig mensen kunnen zich iets bij een Getijgerde lijmspuiter voorstellen. Toch leeft deze soort in de directe nabijheid van de mens. Het betreft een spin van drie tot zes millimeter groot met een bijzondere lichaamsbouw en leefwijze. De Getijgerde lijmspuiter komt vrijwel alleen voor in gebouwen. Net als de andere 'binnenspinnen' kun je hem het hele jaar door tegenkomen, terwijl de meeste 'buitenspinnen' zich amper laten opmerken eens de temperatuur daalt.

Bericht uitgegeven door EIS-Nederland & Arabel op [publicatiedatum]

Maar weinig mensen kunnen zich iets bij een Getijgerde lijmspuiter voorstellen. Toch leeft deze soort in de directe nabijheid van de mens. Het betreft een spin van drie tot zes millimeter groot met een bijzondere lichaamsbouw en leefwijze. De Getijgerde lijmspuiter komt vrijwel alleen voor in gebouwen. Net als de andere 'binnenspinnen' kun je hem het hele jaar door tegenkomen, terwijl de meeste 'buitenspinnen' zich amper laten opmerken eens de temperatuur daalt.

Getijgerde lijmspuiter (foto: Dick Belgers)De Getijgerde lijmspuiter (Scytodes thoracica) is een spin die enigszins aan een tijger doet denken, met zijn gelige kleur en een patroon van zwarte vlekken en lijnen. Deze spin maakt geen web om prooien te vangen, maar gaat al lopend op zoek naar kleine insecten. Eenmaal een prooi in zicht, besluipt de lijmspuiter deze en spuugt er in een zigzagpatroon een kleverige en giftige spinselsubstantie over heen. Dit komt uit een opening bij het uiteinde van de gifklauw. Hierdoor kunnen prooien op een afstand van wel twee centimeter geïmmobiliseerd worden. Het giftige spinsel doet verder zijn werk... De jager kan zijn vangst nu openbijten en leegzuigen. Onder de Belgische spinnen is het uniek dat in het kopborststuk spinseldraadklieren aanwezig zijn en dat deze ook nog eens gecombineerd zijn met de gifklieren.

De spectaculaire sluip-en-spuit tactiek wordt vooral ’s nachts uitgevoerd. Niet zelden is de Getijgerde lijmspuiter ook ’s ochtends nog aan te treffen als hij over de grond of het plafond terugloopt naar een schuilplaats. Slechts heel af en toe wandelt een getijgerde lijmspuiter naar buiten en is dan ook daar aan te treffen; hij blijft vaak wel in de buurt van een gebouw. Dit gebeurt alleen in de zomer, want anders is het te koud voor deze van oorsprong zuidelijke soort. De eitjes worden, in tegenstelling tot veel andere spinnensoorten, niet omwikkeld met vast spinsel. Het vrouwtje draagt de eieren met zich mee, zoals op de onderstaande foto te zien is.

Getijgerde lijmspuiter met eipakket (foto: Dick Belgers)Er zijn trouwens nog veel meer spinnensoorten in onze huizen aanwezig. De Grote trilspin (Pholcus phalangioides) en de Gewone huisspin (Tegenaria atrica) ontbreken eigenlijk in geen enkel gebouw. Daarnaast bestaan er nog een tiental spinnensoorten die voornamelijk in gebouwen voorkomen. Nu de koude maanden aanvangen, wordt het buiten alsmaar moeilijker om spinnen te zien. Ze gaan dood of verschuilen zich in een overwinteringsstek. De spinnensoorten die binnenshuis leven hebben hier echter geen last van: zij kunnen het hele jaar actief blijven omdat wij het binnen behaaglijk maken voor onszelf. Deze spinnen zijn uiterst nuttig, aangezien ze allerlei andere onvermijdbare medebewoners verorberen. Zo hebben wij daar minder last van! Stekende muggen, hongerige tapijtkevers, zoemende bromvliegen, kledingetende motten, irritante fruitvliegjes en behangaantastende papiervisjes, om er maar een paar te noemen. De Getijgerde lijmspuiter is dus niet alleen een enorm mooie spin, maar ook nog eens nuttig. Zeg nu zelf, wie wil deze soort nu niet in huis hebben?

De Getijgerde lijmspuiter is waarschijnlijk een zeer algemene soort in onze huizen. De 21 (vaak ook oudere) meldingen in de ARABEL-databank geven een verre van volledig beeld. Dat komt omdat die gegevens verzameld werden door arachnologen en die nemen meestal niet de moeite om algemenere huisbewonende spinnen te melden. Zij doen voornamelijk onderzoek in natuurgebieden. Mensen die meer belang hechten aan de spinnen die ze in huis vinden zullen de soort ook sneller melden. Dat blijkt ook uit de nu al 69 meldingen van de Getijgerde lijmspuiter op Waarnemingen.be. Om een goed beeld te krijgen of de Getijgerde lijmspuiter echt overal voorkomt, zou het leuk zijn als waarnemers eens een safari in eigen huis ondernemen en de waarnemingen van de aangetroffen spinnen, liefst vergezeld van foto, melden via Waarnemingen.be. Hopelijk kunnen we dan volgend jaar op natuurbericht een goed gevulde verspreidingskaart publiceren.

Tekst: Jinze Noordijk, EIS-Nederland, voor België aangepast door Koen Van Keer en Kevin Lambeets, ARABEL
Foto's: Dick Belgers