Gedumpte vakantievissen richten ongewild grote natuurschade aan

Ieder jaar vinden onderzoekers vissen in wateren waarin in principe geen vissen voorkomen, zoals vennen en poelen die niet in contact staan met andere wateren. Deze geïsoleerde poelen zijn bij uitstek geschikt voor de voortplanting van kikkers, padden en salamanders. Je verwacht hierin geen vissen, want waar moeten die vandaan komen? Toch wemelt het juist in deze poelen en vennen steeds vaker van vissen, vooral goudvissen.

Maarten Bruns, onderzoeker bij RAVON: "Vissen zouden volgens sommigen in poelen terechtkomen, doordat visseneitjes uit andere wateren aan de poten van watervogels blijven kleven of zelfs een reis door het maag-darmstelsel van vogels weten te overleven. Maar het is waarschijnlijker dat mensen de vissen in de poelen hebben gedumpt. Misschien omdat ze genoeg hadden van hun vissenhobby, of hun vissen kwijt moesten voor hun vakantie. Er zijn echt betere manieren om van je vis af te komen."

Goudvissen slopen kwetsbaar ecosysteem

Met name in poelen langs drukke wandelpaden zit opvallend vaak vis. Bruns: "Ik snap best dat mensen hun vissen niet zomaar dood willen maken als ze geen vakantieoppas hebben of hun vijver wegdoen. Ze beseffen waarschijnlijk ook niet hoe groot het effect van hun actie is." Dat effect is aanzienlijk: een klein aantal goudvissen vermenigvuldigt zich in een paar jaar tijd tot duizenden goudvissen. Dat heeft een enorme impact op de waterkwaliteit en de beplanting van een poel.

"Plat gezegd slopen de vissen het kwetsbare ecosysteem. En dan hebben we het nog niet eens over de ziekten die gekweekte vissen bij zich kunnen dragen. Kwetsbare diersoorten, zoals de kamsalamander, zijn hier gevoelig voor en kunnen zich niet meer voortplanten."

^{Maarten Bruns, onderzoeker RAVON}

Soms worden poelen waar goudvissen en andere vissen in zitten leeggevist, zodat diersoorten als de kamsalamander weer een kans krijgen. Maar dit is arbeidsintensief, prijzig en lang niet altijd effectief. Er blijven al snel een paar kleine visjes achter, die zich vervolgens voortplanten. Bruns: "Goudvisbezitters denken dat ze er goed aan doen door hun goudvis vrij te laten, maar als mensen beseffen wat de natuurschade is, zullen ze het waarschijnlijk niet meer doen."

Genoeg van je goudvis? Weggeven, in plaats van vrijlaten

Voorkomen begint daarom bij het informeren van visbezitters. Wat moet je met die overbodige goudvis doen, als je er echt vanaf wil? "Weggeven aan andere aquarium- of vijverbezitters is de eenvoudigste optie", aldus Bruns. Er zijn ook gespecialiseerde vissen-asielen die vissen opvangen. Euthanasie van gezonde vissen is doorgaans niet nodig, er is meestal wel een liefhebber te vinden. Tijdens vakanties kan een voederautomaat uitkomst bieden. Zo’n automaat geeft de vissen netjes elke dag eten, zodat meerdere weken worden overbrugd.

Het is trouwens goed om te beseffen dat een goudvis wel twintig jaar oud kan worden, je zit er een hele tijd aan vast. Andere aquariumvissen, zoals guppies, worden lang niet zo oud. Iets om in gedachten te houden, voor je vissen koopt.

Tekst: Maarten Bruns, RAVON
Beeld: Jelger Herder, RAVON