Mijlpaal: Zeevogelactieplan na 11 jaar lobbyen
Bericht uitgegeven door Natuurpunt Beleid [België] op [23-11-2012]
Jaarlijks sneuvelen er namelijk meer dan 200.000 zeevogels in visnetten. Verschillende van deze vogelsoorten zijn bedreigd of hebben het erg moeilijk. Daarom oefende Birdlife gedurende elf jaar druk uit op het beleid voor de opmaak van een zeevogelactieplan. De volhouder wint. Vorige week lanceerde de Europese Commissie eindelijk een actieplan om zeevogels te beschermen. Het actieplan pleit voor de invoering van doeltreffende maatregelen om de bijvangst te verminderen.
Volgens de International Councils for the Exploration of the Sea (ICES) sterven er jaarlijks meer dan 200.000 zeevogels door de verstrikking in visnetten, waaronder albatrossen, stormvogels, alken, zee-eenden en duikers. Vele van deze zeevogels (ten minste 49 soorten) kennen de grootste moeite om zich in stand te houden. Denk maar aan de Roodkeelduiker (Gavia stellata), de Parelduiker (Gavia arctica), de Kuifduiker (Podiceps auritus) en het Nonnetje (Mergellus albellus), die als bijvangst worden gevangen in de Oostzee, ondanks het bestaan van bijvangstbeperkende maatregelen zoals vogelverschrikkerlijnen, akoestische afschrikmiddelen of verzwaarde lijnen. Birdlife ontwikkelde overzichtelijke ‘fact-sheets’ die de verschillende mogelijke technieken kort en duidelijk toelichten.
Elf jaar gelobby door Birdlife, de internationale partner van Natuurpunt, leverde op. De Europese Commissie ging eindelijk over tot de opmaak van een actieplan ter bescherming van deze zeevogels. Bijvangstbeperkende maatregelen zullen geïmplementeerd worden, te starten bij deze visserijen waar de bijvangst het grootst is.
Er zal ook gestreefd worden naar meer samenhang tussen de verschillende regelgevingen zoals de bescherming van zeevogels binnen speciale beschermingszones (Vogelrichtlijn). Vissers die toegang willen krijgen tot deze gebieden zullen moeten aantonen dat ze zeevogelvriendelijk vistuig gebruiken. Ze zullen opgeleid worden om met deze technieken te leren werken en zeevogels te identificeren. Daarnaast zet het actieplan in op meer monitoring en op het verzamelen van gegevens, vooral daar waar weinig over bijvangst gekend is. Verder zal het onderzoek naar bijvangstbeperkende maatregelen gestimuleerd worden.
De regels gelden voor EU vissersvaartuigen binnen en buiten Europese wateren, maar ook voor vissersvaartuigen van buiten de EU die in EU-wateren actief zijn.
Op de langere termijn is het de bedoeling om de bijvangstbeperkende maatregelen en de monitoring op te nemen in andere bindende regelgevingen zoals deze voor de technische maatregelen voor visserij en datacollectie. Om de vereiste financiering te ondersteunen zullen middelen voorzien worden in het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij.
Zeevogels horen bij de ervaring van het ‘op zee zijn.’ Ook vissers zien liever geen zeevogels aan hun vislijnen hangen. Bovendien maakt deze bijvangst de visvangst minder rendabel. Het actieplan geeft vissers en lidstaten een gouden kans om de huidige vistechnieken op punt te stellen zodat vissers vis kunnen vangen en geen zeevogels. Voor sommige zeevogels zoals de Vale pijlstormvogel (Puffinus mauretanicus) komt dit nog net op tijd.
Tekst: Nathalie De Snijder, Natuurpunt Beleid
Foto: Johan Buckens
Download het actieplan hier.