Beerdiertje

Limburg: top voor sieralgen

9-OKT-2012 - Een waterdruppel onder de microscoop toont een wereld vol wonderbaarlijke levensvormen. Hierbij geldt één vuistregel: hoe meer leven, hoe beter de waterkwaliteit. Dit geldt zeker voor groepen met veel kwetsbare soorten, zoals de sieralgen. Topper was De Teut, het Limburgse natuurgebied De Teut, waar op één dag niet minder dan 174 soorten sieralgen werden gevonden.

Bericht uitgegeven door de Ecologische werkgroep Meanderland en Sieralgen- en kranswierenwerkgroep Micrasterias [land] op [publicatiedatum]

Een waterdruppel onder de microscoop toont een wereld vol wonderbaarlijke levensvormen. Hierbij geldt één vuistregel: hoe meer leven, hoe beter de waterkwaliteit. Dit geldt zeker voor groepen met veel kwetsbare soorten, zoals de sieralgen. Topper was het Limburgse natuurgebied De Teut, waar op één dag niet minder dan 174 soorten sieralgen werden gevonden.

Water is bron van alle leven. We gaan ernaar op zoek op Mars, net omdat (over)leven op de Rode Planeet in hoge mate afhangt van de aanwezigheid van water. De Aarde bestaat voor ca. 70% uit water en dankt er haar bijnaam van 'Blauwe Planeet' aan. Elke onbehandelde waterdruppel uit een ven, beek, rivier of zee, vormt een miniatuurwereld op zich. Onder de microscoop verschijnen duizenden micro-organismen, van minuscule bacteriën, protozoa en algen tot iets grotere meercellige diertjes. Veel van de organismen overtreffen elke verbeelding qua vorm, schoonheid en variëteit.

Leven in een druppel water en een Beerdiertje (Tardigrada spec.) (foto’s: Paul Wouters en Marianne Horemans)

Sommige soortgroepen zijn gevoeliger voor verontreiniging dan andere. Gevoelige organismen (zoals een aantal marco-invertebraten) worden daarom ook gebruikt om de waterkwaliteit van beken en rivieren te bepalen. Voor zoet, stilstaand water vormen sieralgen goede bio-indicatoren. In totaal werden totnogtoe ca. 340 soorten sieralgen geregistreerd in Vlaanderen. Een doorsnee waterdruppel is doorgaans goed voor enkele soorten. Maar op bijzondere plaatsen kan dat aantal fors oplopen, tot meer dan 60. De meeste hotspots liggen - niet toevallig - in de natuurrrijkste provincie van Vlaanderen: Limburg. De Teut in Zonhoven, het Wik in Bokrijk en het militair domein van Leopoldsburg-Hechtel zijn drie van de Vlaamse topgebieden op het vlak van sieralgen.

Tijdens de gemeenschappelijke excursie van de Nederlandse Sieralgenwerkgroep en Micrasterias (de sieralgen- en kranswierenwerkgroep van Natuurpunt), werden in twee vennen in De Teut meer dan 60 soorten aangetroffen. Het verslag van deze boeiende excursie vind je hier. Recent vonden leden van Micrasterias in het Wik in Genk zelfs een plasje met 75 soorten: bijna een kwart van alle Vlaamse soorten op enkele vierkante meter! Limburg op zijn best.

Micrasterias americana var. americana en Micrasterias rotata (foto’s: Paul Wouters en Marianne Horemans)
Wil je ook eens kennis maken met “het leven in een waterdruppel”, dan kan je terecht bij Natuurpunt Educatie voor het organiseren van een infoavond. Info: Tineke.thijs@natuurpunt.be.

Tekst: Paul Wouters, Marianna Horemans (Ecologische Werkgroep Meanderland, Micrasterias) en Jos Gysels (Natuurpunt Educatie)
Foto’s: Paul Wouters, Marianne Horemans