Graslanden in Friesland de groenste van Nederland

Bericht uitgegeven door Alterra Wageningen UR en De Natuurkalender [land] op [publicatiedatum]

Door de aanhoudende warmte is Nederland ten opzichte van 2 februari al ruim 20 procent groener geworden. Het contrast met vorig jaar is groot. Op 10 maart was Nederland in vergelijking met 26 maart 2013 bijna 20 procent groener. Vooral de graslanden waren beduidend groener, gemiddeld over Nederland zo’n 30 procent. Het verschil in groenheid van het grasland was met 50 procent het grootst in Friesland. Momenteel zijn de graslanden ook het groenst in Friesland. Vanaf de eerste week van april verwachten we dat de bossen groen gaan worden.

Op 10 maart was heel Nederland onbewolkt, een zeldzaamheid. Die dag kwam ook een satelliet over Nederland vliegen die van heel Nederland de groenheid van het oppervlak bepaalde. Voor elk blokje van 25 bij 25 meter is de Groenindex bepaald. Door de cijfers te combineren met de landbedekkingskaart van Nederland kunnen we per landbedekkingscategorie de groenheid vergelijken met eerdere opnames. Gemiddeld over 14 verschillende categorieën was Nederland op 10 maart in vergelijking met 2 februari 25 procent groener. Door de zeer zachte februari groeiden veel planten door. Agrarisch gras had op 10 maart de hoogste Groenindex. Gemiddeld over heel Nederland lag de index op 6,1. Op de tweede plaats stonden de boomgaarden (5,4) en op drie de natuurgraslanden (5,2). Weertechnisch verloopt de start van 2014 behoorlijk anders dan die van 2013. Vorig jaar maart had de eerste week een paar hele warme dagen maar daarna werd het koud en vroor het bijna elke nacht. Dat is terug te zien in de waardes van de Groenindex. De Groenindex over alle 14 categorieën gemiddeld lag op 10 maart 2014 20 procent hoger dan op 26 maart 2013 (zie Tabel 1).

Tabel 1: Groenindex per landbedekkingstype op 10 maart 2014 en het procentuele verschil met 2 februari 2014 en met 26 maart 2013

Graslanden 31 procent groener
De agrarische graslanden zijn over het hele land bezien gemiddeld 31 procent groener dan vorig jaar (zie figuur 1). Er zitten wel grote verschillen tussen de provincies. In Friesland is het gras dit jaar 50 procent groener dan vorig jaar. In Drenthe ligt de Groenindex 44 procent hoger en in Groningen 40 procent (zie Tabel 2). In Friesland was het gras op 10 maart het groenst met een Groenindex van 6,5. Daarmee is het gras 44 procent groener dan het gras in Flevoland waar de Groenindex met 4,5 het laagst was. De lage Groenindex in Flevoland komt waarschijnlijk door het feit dat de graslanden in Flevoland minder permanent zijn en dat meer graslanden sinds 2012 omgevormd zijn in akkers die op dit moment van het jaar veel donkerder zijn.

Tabel 2: Groenindex grasland en loofbos op 10 maart 2014 en het procentuele verschil met de Groenindex van 26 maart 2013

Bossen ook groener
Loofbossen en naaldbossen waren op 10 maart dit jaar 12 procent groener dan op 26 maart 2013 en naaldbossen waren 10 procent groener. De groenheid van loofbossen nam het sterkst toe in Limburg met 19 procent gevolgd door Groningen (18 procent) en Drenthe (16 procent). Deze volgorde was vergelijkbaar bij de naaldbossen. In Figuur 2 is te zien dat vorig jaar de Groenindex van loofbossen vanaf 21 april sterk op liep. Dat was het moment waarop de beuken, berken en eiken in blad begonnen te komen. Dit jaar zullen de bossen volgens de natuurverwachting van De Natuurkalender al vanaf de eerste week van april groen gaan worden.

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender Wageningen University en Gerbert Roerink, Alterra Wageningen UR
Meer informatie over Groenindex op www.groenmonitor.nl