Goed nieuws over vlinders, maar om een aantal nog zorgen

De Vlinderstichting
29-APR-2014 - Van weinig soortgroepen zijn zoveel soorten uit ons land verdwenen als van de dagvlinders. Toen de eerste vlinderatlas gemaakt werd in 1989 bleken er van de 70 soorten die in Nederland voorkwamen maar liefst 17 verdwenen. Bij de laatste Rode Lijst in 2005 bleek de teller nog steeds op deze stand te staan. Hoe staat het er nu eigenlijk voor?

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Van weinig soortgroepen zijn zoveel soorten uit ons land verdwenen als van de dagvlinders. Toen de eerste vlinderatlas gemaakt werd in 1989 bleken er van de 70 soorten die in Nederland voorkwamen maar liefst 17 verdwenen. Bij de laatste Rode Lijst in 2005 bleek de teller nog steeds op deze stand te staan. Hoe staat het er nu eigenlijk voor?

Rode Lijst 2005
De dagvlinderfauna blijkt allerminst stabiel. Soorten komen en soorten gaan. Waren er in 1989 17 dagvlindersoorten verdwenen, bij de laatste Rode Lijst in 2005 bleef dit aantal gehandhaafd al waren er wel wat veranderingen. In de jaren negentig verscheen een nieuwe soort in ons land: het boswitje. Inmiddels komt deze soort op verschillende plekken in Zuid-Limburg voor en is een echte standvlinder geworden. Meer verheugend nieuws brachten de pimpernelblauwtjes: beide soorten werden geherintroduceerd en vestigden zich in Brabant (al verdween het donker pimpernelblauwtje daar intussen, maar die heeft zich later weer in Limburg gevestigd). Aan de andere kant verdwenen tegelijkertijd twee soorten uit ons land (veldparelmoervlinder en tweekleurig hooibeestje).

Veldparelmoervlinder (foto: Chris van Swaay)

Het goede nieuws
Kijken we naar de situatie op dit moment dan zien we enkele verheugende trends:

  • De veldparelmoervlinder heeft zich weer in ons land gevestigd bij Bemelen en naar het zich nu laat aanzien, ook in Brabant.
  • De keizersmantel plant zich weer voort. Als zwerver werd deze soort al lange tijd bijna jaarlijks gezien, maar nu weten we zeker dat hij zich op enkele plekken voortplant.
  • Het klaverblauwtje heeft een moeizame relatie met ons land, maar inmiddels plant hij zich toch al weer lange tijd voort in ons land. De aantallen fluctueren wel enorm, en populaties komen en gaan, maar vanaf midden jaren negentig zit hij altijd wel ergens in Zuid Limburg.

Keizersmantel (foto: Chris van Swaay)

De laatste Rode Lijst is inmiddels negen jaar oud. en De Vlinderstichting hoopt volgend jaar mee te mogen werken aan het maken van een nieuwe Rode Lijst. Deze Rode Lijsten zijn ook belangrijk als onderdeel van de Rode Lijstindicator, de officiële maat voor de biodiversiteit van ons land die moet worden gerapporteerd door het Ministerie van Economische Zaken aan de tweede kamer. Die herziening gaat dus tot goed nieuws leiden, want drie soorten zijn dan vermoedelijk niet meer 'verdwenen uit ons land'.

Iets waar we ons ook op verheugen is het verwelkomen van een andere echte nieuwkomer, het kaasjeskruiddikkopje. Deze vlinder moet zich nog een paar jaar handhaven om uiteindelijk te mogen worden toegevoegd als nieuwe standvlinder in Nederland, maar zoals het er nu uitziet gaat hem dat wel lukken.

Klaverblauwtje (foto: Chris van Swaay)

Het slechte nieuws
Slecht nieuws zal er helaas ook zijn. Zo blijven kleine heivlinder, veenbesparelmoervlinder en veenbesblauwtje balanceren op de rand van uitsterven met maar één of twee populaties. Met kunst en vliegwerk houden we het samen met de beheerders nog net overeind. Laten we hopen dat geen van deze soorten de komende jaren doorschiet en verdwijnt en zo de winst van de afgelopen jaren teniet doet.

Tekst: Chris van Swaay en Albert Vliegenthart, De Vlinderstichting
Foto's: Chris van Swaay