Een familie rotganzen met rechts drie jongen en links twee oudervogels

Rotganzen komen terug met veel jongen

Sovon Vogelonderzoek Nederland
24-OKT-2014 - Rotganzen lijken dit najaar terug te keren met best veel jongen. Dat wijst op een goed verlopen broedseizoen op de toendra’s van Noord-Siberië. In de overwinteringsgebieden wordt jaarlijks bekeken hoeveel jonge ganzen er met hun ouders meekomen. De ganzen profiteerden van de lemmingenpiek op het schiereiland Taymir.

Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland op [publicatiedatum]

Rotganzen lijken dit najaar terug te keren met best veel jongen. Dat wijst op een goed verlopen broedseizoen op de toendra’s van Noord-Siberië. In de overwinteringsgebieden wordt jaarlijks bekeken hoeveel jonge ganzen er met hun ouders meekomen. De ganzen profiteerden van de lemmingenpiek op het schiereiland Taymir.

Steekproeftellingen van ganzentellers leveren voorlopig het beeld op dat de rotgans een prima broedsucces heeft gehad. De tellers melden jongenpercentages tussen de 25 en 35 procent: behoorlijk hoog voor de rotgans. Er worden bijvoorbeeld families met vijf jongen gezien, grote gezinnen dus. In oktober arriveren veel rotganzen in de kustgebieden van West-Europa, zoals de Waddenzee. Ze komen vanaf de toendra’s van Taymir en elders langs de Siberische kust.

Een familie rotganzen met rechts drie jongen en links twee oudervogels (foto: Albert de Jong)

Lemmingenpiek
Het broedsucces van rotganzen hangt nauw samen met de cyclus van lemmingen. Normaal gesproken hebben lemmingen eens per drie jaar een piekjaar, waarin ze extreem veel jongen grootbrengen. Predators zoals de poolvos, sneeuwuil en middelste jager reageren op zo’n piekjaar van hun stapelvoedsel door zelf ook over te gaan op broeden of zogen. Ze zijn dan zo druk met het verdedigen van hun territorium, dat ze de nesten van rotganzen met rust laten. Rotganzenexpert Bart Ebbinge legt in zijn boek over de rotgans uit dat juist die belangrijke lemmingenpiek in de jaren 1994 tot en met 2005 ontbrak, waarschijnlijk als gevolg van een veranderend klimaat. Daardoor nam het aantal rotganzen in deze jaren af. Gelukkig lijkt de regelmaat van de lemmingenpiek weer terug te keren: 2005, 2008, 2011 waren ook piekjaren. Van West-Taymir kwam dit jaar bericht dat ook nu de lemmingen gepiekt hebben.

Jonge ‘rotjes’
Jonge rotganzen (‘rotjes’ in jargon) laten zich herkennen door de lichte randen aan hun vleugelveren. Verder is de witte vlek in de hals vaak onduidelijk of afwezig, terwijl die bij volwassen rotganzen juist opvalt. Wie bij goed weer bij een groep rotganzen staat, kan vrij eenvoudig zien of er grote families tussen lopen. Gebieden langs de Waddenzee, maar ook de Zeeuwse kust zijn prima plekken om duizenden rotganzen te treffen.

Klik hier voor informatie over de winteraantallen van de rotgans.

Tekst en foto: Albert de Jong, Sovon Vogelonderzoek Nederland