Bloei grote vossenstaart

Traag begin graspollenseizoen; nog geen graspollenexplosie

De Natuurkalender, LUMC, Wageningen University
5-MEI-2017 - Diverse media waarschuwden afgelopen week dat zich deze week een graspollenexplosie zou voordoen. De waarschuwing komt echter een paar weken te vroeg omdat door de vrij koude aprilmaand de grasgroei beperkt is geweest. De eerste graspollen zitten al wel in de lucht maar het piekseizoen van graspollen verwachten we op basis van de Pollenplanner op Allergieradar.nl pas eind mei of begin juni.

Het Leids Universitair Medisch Centrum heeft dit jaar tot en met 1 mei nog maar 12 graspollen in de pollenval op het dak van het ziekenhuis aangetroffen (zie figuur hieronder). Sinds 1978 zijn er 12 jaren geweest waarbij er nog minder graspollen in die periode zijn geteld. Sinds 1978 zijn er dus 27 jaren geweest met meer pollen. Het recordjaar was 1993 met tot en met 1 mei 185 graspollen in de val. Dit jaar komt het graspollenseizoen dus traag op gang.

Dagelijkse graspollenconcentratie gemeten door het LUMC in Leiden tot en met 1 mei 2017 (zwarte balkjes). Het blauwe vlak geeft het daggemiddelde van de afgelopen 10 jaar weer

Kou in april vertraagde groei gras

Verwachting start piekperiode graspollenseizoen (rode kleur in kaart) door Pollenplanner voor 4 juni 2017 gegenereerd op 4 mei 2017De traagheid is te wijten aan de temperatuur in de afgelopen weken. Maart was met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 8,6 °C zeer warm. April begon ook nog warm maar vooral de tweede helft verliep flink kouder dan normaal waardoor de gemiddelde apriltemperatuur net als maart uit kwam op 8,6 °C. Het KNMI karakteriseerde april als een vrij koude maand maar in vergelijking met de gemiddelde apriltemperatuur 50 jaar geleden had april een normale temperatuur. Doordat de maxima nauwelijks boven de 10 °C uitkwamen en er diverse nachten met nachtvorst waren verliep de groei van het gras vrij traag.

Piekperiode pas vanaf eind mei

Vanaf nu zal de graspollenconcentratie in de lucht geleidelijk aan op gaan lopen. De vroege grassoorten zoals grote vossenstaart staan al volop in bloei. Mensen die hooikoortsklachten krijgen bij blootstelling aan graspollen kunnen dus nu al wel hooikoortsklachten krijgen. Van een graspollenexplosie zoals in diverse media werd aangekondigd voor deze week is echter voorlopig nog geen sprake. De Pollenplanner op Allergieradar.nl berekent op basis van het waargenomen weer en de lange termijn weersverwachting wanneer het graspollenseizoen begint en eindigt en wanneer de piekperiode te verwachten is. Indien de kaart roze kleurt wordt verwacht dat 1 procent van het totaal aantal pollen dat gemiddeld per jaar wordt geproduceerd in de lucht is gekomen. De Pollenplanner berekent dat dit stadium nu pas in het zuiden van het land bereikt is. De kleur wordt rood zodra er verwacht wordt dat 25 procent van het jaartotaal bereikt is. Dit is het begin van de piekperiode en de periode waarin de meeste grassoorten in bloei staan en de kans het grootst is dat de concentratie . De Pollenplanner berekent dat voor het zuiden van het land pas voor de eerste week van juni en in het uiterste noorden van het land pas rond half juni.

De pollenplanner kleurt paars zodra de verwachting aangeeft dat 75 procent van het aantal pollen geproduceerd is. We beschouwen de piekperiode dan voorbij. Volgens de huidige verwachting zal dat in het zuiden van Nederland rond het einde van juni zijn en in het noorden rond half juli. Zodra de 95 procent grens voorbij is, verdwijnt de kleur weer en is het pollenseizoen voor die soort naar verwachting voorbij. Voor gras zal dat rond half augustus zijn.

Vijfdaagse hooikoortsverwachting

Het LUMC zal volgende week starten met de vijfdaagse hooikoortsverwachting voor mensen met een graspollenallergie. Op www.lumc.nl/hooikoortsverwachting is dan te zien of de weersituatie de komende 5 dagen voor deze mensen gunstig, niet zo gunstig of ongunstig zal zijn.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University en Letty de Weger, Leids Universitair Medisch Centrum
Leadfoto: Arnold van Vliet