Tamme wolf alleen te verklaren door verkeerd gedrag mens

Tussen de naar schatting ruim honderd wolven in Nederland zit soms een dier met afwijkend, tam gedrag. "Soms wordt verondersteld dat wolven in dichtbevolkte gebieden logischerwijs tam worden, doordat ze regelmatig mensen tegenkomen. Dat is echter niet wat we zien in ons onderzoek", aldus Kuijper. Met een team van internationale wetenschappers bestudeerde hij de wolven in het Tuchola-bos (Bory Tucholskie) in het noordwesten van Polen. Kuijper: "Dit gebied heeft veel gelijkenissen met de Veluwe. Er is hier veel bosbouw en recreatie, maar er zijn hier ook sinds vijftien jaar behoorlijk wat wolven."

Voor het onderzoek plaatste Kuijper op verschillende plekken in het bos cameravallen met afspeelapparatuur. "Kwam er een wolf voorbij, dan werd geluid van een mens, een hond of een vogel afgespeeld. Met de cameraval konden we de reactie van de wolf vaststellen." Uit deze proef blijkt dat wolven in bijna 90 procent van de gevallen panisch reageren bij het horen van een mensenstem. Ze verlieten de plekken ook twee keer sneller na het horen van mensen ten opzichte van het vogelgeluid. "Wij concluderen daaruit dat wolven ook in dichtbevolkte gebieden niet zomaar hun angst verliezen", vertelt Kuijper.

Hoe verklaart Kuijper wolven die toch tam zijn? "Als ik kijk naar de video’s van tamme wolven in Nederland, zie ik erg vreemd gedrag. Bijvoorbeeld het actief benaderen van auto’s en mensen. Dat doet vermoeden dat die wolven hebben geleerd dat er voedsel te vinden is nabij mensen. Een heel gevaarlijke situatie. Als mensen en wolven te dicht bij elkaar komen, is een ongeluk zo gebeurd. Dat blijkt ook uit de handvol (bijt)incidenten elders in Europa. Hier gaat het bijna altijd om wolven die hebben geleerd dat nabij mensen veel makkelijk voedsel is te vinden of wolven die in gevangenschap zijn opgegroeid. Dat is de enige verklaring die ik voor dit gedrag heb."

Deze verklaring wordt breed gedeeld bij internationale wolvendeskundigen. Afgelopen 2 tot en met 6 juni vond het internationale Wolves Across Borders-congres plaats in Lunteren. De organisatie meldt dat de meer dan 350 deelnemers van over de hele wereld het gezamenlijk eens waren dat wolven van nature schuw zijn, maar potentieel gevaarlijk gedrag kunnen aanleren. Ook zag de organisatie consensus over dat menselijk gedrag meestal de oorzaak van problematisch gedrag van wolven is.

Tekst: Vroege Vogels
Beeld: Cees van Kempen, Ispida Wildlife Productions