Uittrekken teek

Laat uitzending van Topdoks over teken en Lyme aan je (klein)kinderen zien

De Natuurkalender, Wageningen University
15-DEC-2017 - Ongeveer een kwart van alle tekenbeten wordt opgelopen door kinderen van 0 tot en met 17 jaar. Een nieuwe uitzending van Topdoks brengt de problematiek op een voor kinderen interessante manier onder de aandacht. Teken worden mooi in beeld gebracht net als levende Borrelia bacteriën die Lyme veroorzaken. Overigens is de uitzending voor volwassenen net zo leuk en informatief.

Veel mensen vinden het onderwerp teken en Lyme een vervelend onderwerp. Je wilt gewoon van de natuur genieten en je eigenlijk niet bezig moeten houden met die minuscule beestjes waar je ook nog ziek van kunt worden. Een vraag die ook vaak gesteld wordt is hoe je het onderwerp goed aan je (klein)kinderen uit kunt leggen. Je wilt ze niet onnodig angst aanjagen met het risico dat ze niet meer mee de natuur in willen. Het is echter wel belangrijk dat zij weten wat teken zijn en dat ze zich moeten controleren op tekenbeten na een bezoek aan het groen. Uit ons onderzoek blijkt namelijk dat een kwart van alle tekenbeten wordt opgelopen door kinderen tot en met 17 jaar.

Tekenjacht

Presentatoren van Topdoks: dokter Elbert en RachelEr is nu een interessante extra manier om kinderen te informeren over teken en Lyme. Het kinderprogramma Topdoks op NPO Zapp heeft in de aflevering van zondag 10 december uitgebreid aandacht besteed aan dit onderwerp. Presentatrice Rachel (bekend van onder andere het bij kinderen populaire programma Checkpoint) gaat met Arnold van Vliet in het bos met een tekendoek op tekenjacht en laat zo zien waar de teken zitten (gelijk aan begin van de aflevering). Veel mensen denken nog steeds dat teken in bomen zitten. We laten echter zien dat de teken vooral op de strooisellaag, in het gras en laag in de struiken zitten.

Levende Borreliabacteriën in beeld

Aan de teken is niet te zien of ze besmet zijn met de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Daarvoor moet de teek in het laboratorium onderzocht worden. Rachel stuurt de teken naar presentator dokter Elbert die ze in het AMC ziekenhuis laat onderzoeken (vanaf 6 minuten en 26 seconden). Een vrouwtjesteek wordt met een microscoop mooi in beeld gebracht. De teek wordt opengesneden en in een buisje met vloeistof gestopt. Na 7 dagen in een speciale warme kast zijn er voldoende bacteriën gekweekt om ze onder een microscoop te bekijken. De spiraalvormige bacteriën worden mooi in beeld gebracht.

Borreliabacteriën onder de microscoop

Herkennen Lyme

Natuurlijk komt ook aan bod hoe je de ziekte van Lyme kunt herkennen. Er wordt duidelijk gemaakt dat naast de bekende karakteristieke rode kring ook een rode vlek kan duiden op de ziekte van Lyme. Tenslotte wordt uitgelegd hoe je jezelf kunt controleren op een tekenbeet en hoe je hem van je huid verwijderd. Door de ontspannen en grappige manier waarop alle informatie gebracht wordt, zoals met grappige tekenfilmpjes, is het voor kinderen maar ook voor volwassenen leuk om te bekijken.

Kinderen mogen ook meedoen met Tekenradar onderzoek

Sinds 2017 kunnen kinderen met de ziekte van Lyme meedoen aan het LymeProspect onderzoek dat loopt via Tekenradar.nl. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het RIVM en de Lyme-centra en afdelingen kindergeneeskunde van het AMC, Radboudumc en Gelre ziekenhuizen Apeldoorn. De onderzoekers willen vaststellen of de kans op klachten na behandeling voor de ziekte van Lyme anders is bij kinderen dan bij volwassenen, en ook of mogelijk andere oorzaken een rol spelen.

Teek wandelend op tekendoek

Teken actief midden in de winter

Ondanks dat we nu de winter ingaan blijft er een kans op tekenbeten en dus het oplopen van de ziekte van Lyme zodra de temperatuur boven de vijf graden Celsius komt. De afgelopen weken zijn er diverse meldingen van tekenbeten en Lyme gevallen via Tekenradar.nl gemeld. Komende week loopt de maximumtemperatuur naar verwachting weer op tot boven de tien graden Celsius dus is het verstandig om het lichaam te checken na een bezoek aan het groen. Het is een kleine moeite. Handig als de (klein)kinderen meehelpen bij het denken aan het uitvoeren van de tekencheck.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender en Tekenradar.nl, Wageningen University
Foto’s: Topdoks

Meer informatie: