Brachychaeteuma bagnalli

Jongeren vinden twee nieuwe bodemdieren voor Nederland in het Savelsbos

EIS Kenniscentrum Insecten, JNM – Jongeren in de Natuur
22-AUG-2018 - Tijdens een excursie van de JNM – Jongeren in de Natuur werden in één dag twee nieuwe soorten bodemdieren voor Nederland ontdekt: een miljoenpoot en een springstaart. De excursie ging over bodemdieren; uit de resultaten blijkt dat in het Savelsbos nog veel te ontdekken valt.

Bodemdieren zoals miljoenpoten, pissebedden, springstaarten en wormen zijn in Nederland nog weinig onderzocht. Bovendien is Zuid-Limburg, en dus ook het Savelsbos, erg rijk aan bodemfauna doordat de grond veel kalk en leem bevat. De JNM leden verwachtten dus wel dat er bijzondere dingen te vinden waren. Dat ze twee nieuwe soorten voor Nederland ontdekten, was echter wel heel bijzonder.

De springstaart Superodontella lamellifera

Leden van de JNM gaan vaak op bijzondere plekken op excursie, meestal met een bepaald onderwerp. Jan van Leeuwen van de JNM: "Ik vind dit soort kampen en excursies, met een specifiek onderwerp, het leukst. Van slakken zoeken in Zuid-Limburg tot korstmossen determineren op de Veluwe. Je kan het zo gek niet verzinnen of de jeugdbonders gaan ernaar opzoek. Ook bij dit kamp waar nieuwe bodemdieren voor Nederland gevonden werden!"

De nieuwe miljoenpoot heet witte ribbel (Brachychaeteuma bagnalli). Hij is helemaal wit omdat hij bijna alleen maar onder de grond leeft, waar kleur nutteloos is. Het is dan ook niet zo gek dat de soort nog niet eerder gevonden is: je moet onder stenen of stammen kijken die diep in de grond liggen, anders vind je hem niet.

De andere nieuwe soort is een springstaart. Er zijn ongeveer 450 soorten springstaarten in ons land en veel soorten zijn heel algemeen: in elke tuin zitten er duizenden individuen. De soort die in het Savelsbos ontdekt werd, heeft alleen een Latijnse naam: Superodontella lamellifera. Je kunt hem herkennen aan de antennen die taps toelopen. De kans dat je hem ziet is echter klein: hij is niet groter dan een millimeter. De JNM-leden vonden er meerdere onder de schors van een dode boom.

Jan verwacht dat hij nog wel vaker naar het Savelsbos zal gaan, want er zijn nog heel veel plekken niet bekeken en er is vast nog veel meer bijzonders te vinden!

Tekst: Anne Krediet, JNM – Jongeren in de Natuur
Foto’s: Jan van Leeuwen (leadfoto: witte ribbel); Anne Krediet