Citroenvlinder - primair

Vlindervoorjaar begonnen tijdens Landelijke Vlinderdag

De Vlinderstichting
9-MRT-2020 - Zaterdag 7 maart zaten bijna 600 vlinderliefhebbers binnen, in theater de Junushoff in Wageningen, voor de Landelijke vlinderdag. Ze genoten van inspirerende verhalen en prachtige plaatjes. Maar terwijl zij de hele dag binnen zaten, gebeurde het buiten! Het zonnige weer lokte veel vlinders uit hun overwintering. Vooral citroenvlinders werden volop waargenomen.

Dagpauwoog, een van de vlinderoverwinteraarsHet waren vooral de vlinders die als volwassen dier overwinteren die zich zaterdag lieten zien. De citroenvlinder was verreweg de talrijkste. Deze vlinder werd over het hele land verspreid waargenomen. Citroenvlinders overwinteren in groenblijvende struiken, zoals klimop en coniferen. Als deze op een beetje beschutte plek staan en de zon staat erop, dan ontwaken ze uit hun winterslaap. De mannetjes vliegen rond op zoek naar vrouwtjes. Het zijn grote en felgele vlinders die erg opvallen en dus niet snel over het hoofd worden gezien. Dat is anders bij dagpauwoog en kleine vos. Ook zij overwinteren als vlinder, maar doen dit in holle bomen, schuurtjes, bunkers en zolders. De zon heeft daar meestal niet het directe effect zoals bij de overwinteringsplekken van de citroenvlinder. Daarom zijn deze twee soorten nog wat minder gezien. Als de dagtemperatuur voorjaars wordt, zullen zij ook meer ontwaken en te zien zijn. Ook het feit dat deze oranjebruine vlinders minder opvallen, zal schelen in het aantal meldingen.

Waargenomen dagvlinders 7 maart 2020, v.l.n.r. boven: citroenvlinder, dagpauwoog, kleine vos & gehakkelde aurelia; onder: atalanta, distelvlinder, grote vos & boomblauwtje

Grote vos was verdwenen uit ons land, maar lijkt op de weg terugDe gehakkelde aurelia, die in takkenhopen en ook in groenblijvende struiken overwintert, is wat minder talrijk dan de citroenvlinder, maar ook van deze soort zijn de eerste exemplaren zaterdag gezien. Een bijzondere soort, die ook als vlinder overwintert, is de grote vos. Deze was vrijwel helemaal verdwenen uit ons land, maar is de laatste tien jaar aan een comeback bezig. Zaterdag werden er ook op twee plaatsen grote vossen gemeld, in Oegstgeest en in Lelystad. Eerder dit jaar werden ze al gezien in Limmen (NH), Winterswijk en Ruurlo in de Achterhoek, Haren (Gr), Enschede en Vlissingen. Ook werden er twee trekvlinders gezien: de atalanta en de distelvlinder. De atalanta overwintert steeds vaker in ons land, maar de distelvlinder niet. Dat er nu toch exemplaren zijn gezien kan betekenen dat ook deze soort heeft geprobeerd hier de winter te overleven. Aangezien het niet of nauwelijks heeft gevroren deze winter, zou dat zo maar eens gelukt kunnen zijn. Naast deze vlinderoverwinteraars werd er ook al een boomblauwtje gezien. Deze overwintert als pop en is dus door de zonnewarmte ook al tevoorschijn gekomen. Ook was er een melding (zonder foto) van een kleine vuurvlinder, maar waarschijnlijk is dat een vergissing. In het vroege voorjaar worden oranje berkenspanners, nachtvlinders, vaak aangezien voor kleine vuurvlinders. Het vlindervoorjaar is al begonnen, maar het wachten is op wat langere perioden met zonnig weer voordat het echt losbarst.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting