Kamsalamanders Sallandse Heuvelrug doen het weer goed

Provincie Overijssel
8-APR-2020 - De kamsalamanders op de Sallandse Heuvelrug hebben de droogte en het ranavirus overleefd, concludeert opgeluchte boswachter Ruben Vermeer. Deze week onderzocht hij de poelen waarin ze voorkomen. De zeldzame amfibieën blijken weerbarstig en overleefden ondanks een zeer zwaar jaar.

Uitgerust met fuiken en laarzen ging boswachter Ruben Vermeer op pad. Zijn missie: kamsalamanders zoeken in de poelen van De Sprengenberg. Na vorige zomer zag het er slecht uit voor de amfibieën. Toen maakte het ranavirus dodelijke slachtoffers terwijl de droogte al zorgde voor het bijna verdwijnen van hun poelen. Ruben onderzoekt met vrijwilligers hoe het er nu voor staat met de soort. Eerdere berichten van een vrijwilliger waren al hoopgevend. Nu ziet Ruben het met eigen ogen: ze zijn er nog, tien stuks!

Dubbel pech: ranavirus en droogte

Naast het ranavirus maakte de extreme droogte van vorige zomer Vermeer nog ongeruster. Een door een virus aangetaste populatie kan er namelijk niet ook nog een droogvallende poel bij hebben. Hij vertelt: “We hebben zelfs acties ondernomen om de poelen van extra water te voorzien. Dat was nog lastig, want het moest wel gebiedseigen water zijn: niet te zuur en niet te voedselrijk. Gelukkig blijkt nu dat in ieder geval een deel van de kammen het overleefd heeft, maar met slechts tien stuks zitten ze nog steeds onder de kritische grens van een gezonde populatie die tegen een stootje kan. Vandaar dat ik onderzoek doe om een goed beeld van de populatie en hun gezondheid te krijgen.”

Kamsalamanders

Samen schouders onder verdroging

Ook al is het oppervlaktewater goed op peil, toch baart het peil van het grondwater nog zorgen. Inmiddels vinden verkennende gesprekken plaats tussen Vitens, waterschappen en terreineigenaren om samen de verdroging aan te pakken binnen het National Park De Sallandse Heuvelrug. Jos Schouten, coördinator Natuurbeheer bij Natuurmonumenten in Salland, is daar voorzichtig enthousiast over: "We zien gelukkig allemaal dat er een gebiedsgerichte uitwerking - misschien wel van Holten tot Giethmen - nodig is om de wateropgaves van natuur, landbouw en drinkwaterwinning op elkaar af te stemmen."

Eitjes in omgevouwen blaadjes

Een passage uit het inventarisatieverslag van vrijwilliger Douwe Schut dat Vermeer twee weken geleden ontving, biedt hoop: “In totaal heb ik zes kamsalamanders gevonden, in drie poelen. Sommige blaadjes van planten waren omgevouwen, maar die heb ik niet opengemaakt want dat zou de eieren beschadigen. Het kunnen dus eieren van kamsalamander geweest zijn, maar gezien de aantallen kleine watersalamanders is dat waarschijnlijker. Daarnaast nog een roepende bosuil en een steenuil bij een van de boerderijen. In het bos nog een groep reeën.”

Tekst: provincie Overijssel
Foto: Ruben Vermeer