Plant vernoemd naar net overleden botanicus Max van Balgooy

Naturalis Biodiversity Center
15-SEP-2021 - Op 3 september overleed plantenkenner Max van Balgooy. Zijn soortenkennis was enorm en hij ontdekte tal van nieuwe plantensoorten uit onder andere Zuidoost-Azië. Hij leidde expedities naar het gebied en schreef determinatiegidsen die nog steeds gebruikt worden. Passend toeval: al enkele dagen na zijn overlijden verscheen er een publicatie van een plantensoort die nu zijn naam zal dragen.

Op 3 september overleed dr. M.M.J. (Max) van Balgooy op 89-jarige leeftijd. Vanaf 1961 was hij werkzaam bij het Rijksherbarium en vervolgens gastmedewerker bij de fusie-instituten Nationaal Herbarium Nederland en Naturalis. In 1971 promoveerde hij bij professor C.G.G.J. van Steenis over de verspreidingspatronen van plantensoorten op de eilanden in de Stille Zuidzee. Daarvoor ontwikkelde hij een ongeëvenaarde plantenkennis, waardoor hij ook later binnenkomende plantencollecties uit Zuidoost-Azië en de Stille Oceaan op naam kon brengen.

Eén van de door Max van Balgooy geschreven boeken

Zelf leidde hij een aantal expedities in de regio en ontdekte tal van nieuwe soorten. Zijn werk was niet alleen van cruciaal belang voor het collectiebeheer van het Leidse herbarium, maar ook voor biodiversiteitsstudies, milieueffect-rapportages, en de speurtocht naar nieuwe medicinale planten, onder andere voor het National Cancer Institute van de USA. Zijn kennis is doorgegeven in een trilogie van determinatiegidsen voor de planten van Malesië (een gebied dat onder meer Maleisië, de Filippijnen, Indonesië en Papoea-Nieuw-Guinea omvat), die wereldwijd nog steeds gebruikt worden.

Hulpvaardig

Op zijn 87ste werd hij op het internationale Flora Malesiana Symposium in Brunei geëerd vanwege zijn grote verdiensten voor het floristisch en plantengeografisch onderzoek in de Maleise regio.

Max was een beminnelijk en hulpvaardig mens, met een groot gevoel voor humor. In zijn laatste levensjaren, gekweld door chronische neuralgische pijnaanvallen, schreef hij nog anekdotes over zijn veldwerkavonturen voor het tijdschrift Pelita Nieuws voor senioren uit voormalig Nederlands Indië, daardoor aangezet door Wieteke van Dort.

Balgoya

Cyrtandra balgooyi

Naast zijn passie voor planten, koesterde Max ook een passie voor sport, met name badminton. Vele jaren was hij nationaal en internationaal scheidsrechter. Tijdens het beoefenen van die sport leerde hij ook zijn vrouw Helga kennen.

Max zal zeer gemist worden. In de natuur leeft hij voort in zo'n twintig wetenschappelijke planten- en dierennamen, onder andere de plant Balgoya pacifica die in Nieuw-Caledonië voorkomt. Toevallig verscheen er de woensdag na zijn overlijden al een publicatie in het Edinburgh Journal of Botany, waarin een plant uit het genus Cyrtandra vernoemd wordt naar Van Balgooy. Niet alleen vanwege zijn grote verdiensten voor de botanie van Zuidoost-Azië, maar ook omdat hij degene was die het eerste wetenschappelijk beschreven exemplaar (het zogeheten type-specimen) verzamelde. De naam van de soort is Cyrtandra balgooyi.

Meer informatie

Het artikel waarin onder meer de Cyrtandra balgooyi beschreven wordt: A Taxonomic Revision of Cyrtandra in Sulawesi

Tekst: prof. dr. Pieter Baas & Bart Braun, Naturalis Biodiversity Center
Foto's: Max van Balgooy op expeditie in Papua Nieuw Guinea, 1965. Fotograaf onbekend; Naturalis Biodiversity Center; Fabian Brambach